05-11-2024

Reizende DNA-Labs voor scholieren

Hoe maak je middelbare scholieren enthousiast voor een carrière in de bèta wetenschap? Door hen zelf te laten ervaren hoe leuk het is. Het Reizende DNA-Labs programma, ondersteund door de Amgen Biotech Experience (ABE) en de Amgen Foundation, maakt dit mogelijk. Onder begeleiding van studenten of hun eigen docent leren de scholieren verschillende laboratoriumvaardigheden. Leuk én leerzaam.

Behalve in Nederland, draait het programma ook in 15 andere landen. Inmiddels heeft het programma, dat in 1990 in de VS is begonnen en sinds 2006 ook in Nederland is, wereldwijd al één miljoen middelbare scholieren bereikt. Melanie Rosenhart is de programma-manager van Reizende DNA-Labs. ‘Het programma bestaat uit twee onderdelen. Het reizende lab zelf en de later geïntroduceerde leskist Proef je PTC?. Juist de combinatie van die twee onderdelen maakt het programma zo krachtig.’

Reizend lab

‘We hebben speciale practica-lessen ontwikkeld voor in de klaslokalen’, licht Rosenhart toe. ‘Deze practica worden door studenten van verschillende universiteiten gegeven. De practica duren twee á drie uur en belichten DNA-onderzoek vanuit verschillende invalshoeken.’ Tijdens de practica worden de scholieren ondergedompeld in thema’s als gezondheid, milieu, ethiek, voeding en forensisch onderzoek.

Leskist

Door de samenwerking met Amgen Biotech Experience (sinds 2016) kon het programma aanzienlijk groeien. ‘De samenwerking maakte het mogelijk om het bestaande programma met het reizende lab voort te zetten én om het programma uit te breiden met de leskist Proef je PTC?’ legt Rosenhart uit. De leskist is nu vanuit vier plaatsen in Nederland te leen. Met apparatuur en materialen uit de kist kunnen scholieren onder begeleiding van hun eigen docent biotechnologieproeven uitvoeren in de klas.

Enthousiast

De reacties op het programma zijn positief. ‘We horen van docenten terug dat leerlingen erg enthousiast zijn over de lessen. Door de lessen is de abstracte, vaak wat ingewikkelde, theorie makkelijker in een context te plaatsen en te begrijpen’, aldus Rosenhart. De scholieren vinden het erg leuk om de laboratoriumvaardigheden aan te leren, zoals micro-pipetteren, PCR (een techniek om korte stukken DNA heel vaak te kopiëren zodat je deze kunt analyseren) en gelelektroforese. ‘Deze vaardigheden leggen een stevige basis voor een carrière in de biotechnologie’, aldus Rosenhart.

Toekomstplannen

Het Reizende DNA-Labs programma is aan het groeien. De leskist moet op meer locaties beschikbaar komen. En er wordt een nieuwe ABE leskist ontwikkeld, speciaal voor het vmbo. De huidige leskist is voornamelijk gericht op havo/vwo-leerlingen. Door de nieuwe leskist te ontwikkelen, hoopt het programma nog meer leerlingen kennis te laten maken met de wetenschap en biotechnologie. ‘We willen onderzoek en biotechnologie toegankelijk maken voor àlle leerlingen, ongeacht het type onderwijs dat zij volgen’, aldus Rosenhart. ‘En op die manier de deuren naar nieuwe mogelijkheden en carrières openen.’