Staatssecretaris Karremans en minister Agema lichtten deze week de komst van een nieuw investeringsmodel voor preventie toe in een Kamerbrief. Dit model moet zorgen dat kostenbesparingen op de lange termijn gebruikt kunnen worden voor financiering van preventieve maatregelen. De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) is positief over de ontwikkeling van dit nieuwe model.
‘Wel is het van belang dat de sector bij de verdere uitwerking betrokken is’, benadrukt Dineke Amsing, manager Strategische Coalities bij de VIG. ‘Vaccineren is immers de meest effectieve preventiemaatregel die er is. Recent onderzoek van de WHO toonde onlangs nog aan dat er sinds 1974 wereldwijd 54 miljoen levens zijn gered door de inzet van vaccins bij mensen van alle leeftijden. De VIG werkt daarom graag mee aan het uitwerken van het investeringsmodel voor preventie.’
Investeringsmodel preventie
In het Regeerprogramma 2025-2028 werd de komst van het investeringsmodel voor preventie al genoemd. Karremans beschrijft in de Kamerbrief van afgelopen dinsdag dat het investeringsmodel voor preventie de kostenbesparingen die netto over de tijd worden gerealiseerd binnen het betreffende beleidsterrein worden gebruikt voor de financiering van preventieve maatregelen. Binnen dit model worden de risico’s, kosten en baten tussen betrokken partijen duidelijk in kaart gebracht en effectief gespreid, zodat financiële en maatschappelijke voordelen evenwichtig kunnen worden benut.
Op dit moment vragen investeringen in preventie elke keer aparte besluitvorming. Er is namelijk geen automatische financiering van gezondheidsmaatregelen bestaat, ook niet als het kosteneffectief is of kosten bespaart in de zorg. Bij het uitwerken van het investeringsmodel komt er specifiek aandacht voor de domein-overstijgende effecten en baten van preventieve maatregelen bij andere Ministeries. Denk bijvoorbeeld aan de baten voor Sociale Zaken door het voorkomen van arbeidsuitval.
‘Terecht dat er verder wordt gekeken dan enkel de kosten en baten voor VWS, vindt Amsing. ‘Doordat mensen niet ziek worden, kunnen zij aan het werk blijven. In deze tijden van een krappe arbeidsmarkt extra belangrijk. We zouden vaccins daarom ook meer moeten zien als een investering dan als een uitgave, zoals de Technische Werkgroep kosten en baten van preventie ook aanbeveelt in het recente advies Preventie op waarde schatten.
Dit advies bevat een aantal belangrijke (beleids)aanbevelingen over hoe beleidsmakers de kosten en baten van preventie mee zouden moeten nemen in hun beslissingen over preventie. Eén van de adviezen van dit rapport was om structureel budget vrij te maken voor de financiering van preventiemaatregelen. De VIG sloot zich begin dit jaar aan bij de oproep van de Long Alliantie Nederland, de Nederlandse Influenza Stichting en de Stichting Aidsfonds Nederland aan het kabinet om deze adviezen op te volgen. ‘Het huidige kabinet heeft deze adviezen (vooralsnog) niet opgevolgd. Hopelijk gebeurt dit alsnog.’
Begrotingsbehandeling VWS
Preventie en vaccinaties stonden deze week hoog op de agenda in de politiek. Behalve in de Kamerbrief was er ook veel aandacht voor deze maatregelen tijdens de behandeling van de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Ook Kamerlid Tielen (VVD) benadrukte nog eens dat vaccinatie ‘de belangrijkste preventie die de afgelopen eeuw van effect is geweest’.
Tijdens de begrotingsbehandeling lieten Karremans en Agema ook weten dat het kabinet niet wil bezuinigen op vaccinaties en bevolkingsonderzoeken. ‘Goed nieuws’, vindt Amsing. ‘Door aandoeningen te voorkomen of in een vroeg stadium op te sporen, kunnen we mensen een hoop leed besparen. En doordat mensen bijvoorbeeld minder vaak (ernstig) ziek worden en opgenomen moeten worden in het ziekenhuis, leveren vaccins ook een belangrijke bijdrage aan de houdbaarheid en betaalbaarheid van onze gezondheidszorg.’
‘We dragen dan ook graag bij aan de uitwerking van het investeringsmodel’, besluit Amsing. ‘Zo kunnen we er samen voor kunnen zorgen dat vaccins in de toekomst sneller toegankelijk worden en efficiënter kunnen worden ingezet. En leveren we samen een positieve bijdrage aan de gezondheid van de hele samenleving.'
