Stilstaan en morgen weer versnellen

Daarom vind ik het ook zo belangrijk om extra aandacht te vragen voor deze ingrijpende aandoening. Dat doen we met een serie interviews met mensen die, persoonlijk of beroepsmatig, te maken hebben met kanker. Dit jaar hebben we weer vier indrukwekkende en ook hoopgevende verhalen opgetekend.

Het eerste ervaringsverhaal komt van Kelly Janssen. Zij heeft aan den lijve ondervonden hoe kanker onverbiddelijk kan toeslaan. Janssen was 34 jaar toen er een tumor van 8 bij 4,5 centimeter in haar darmen werd aangetroffen. De moeder van twee jonge kinderen bleek het zeldzame, erfelijke Lynch Syndroom te hebben. Daarbij is de kans op bepaalde kankersoorten, al op jonge leeftijd, sterk vergroot.

Hoewel het syndroom darmkanker bij haar veroorzaakte, bleek het paradoxaal ook een ‘voordeel’ met zich mee te brengen. Bij deze vorm is de reactie op immuuntherapie vaak gunstig;  ook in haar geval. Kelly had een complete respons op de therapie. Dit goede nieuws gun ik, en ongetwijfeld iedereen met mij, alle mensen met kanker.

Immunotherapie komt ook aan bod in een interview met internist-oncoloog dr. Maaike de Boer (Maastricht UMC+). Zij vertelt dat, bij bepaalde vormen van kanker, de tumor soms al slinkt of verdwijnt voordat iemand is geopereerd. Ook door andere, nieuwe geneesmiddelen en betere diagnostiek zijn de overlevingskansen van patiënten met kanker in twintig jaar bemoedigend gestegen, zegt De Boer.

Maar wat is dan precies de juiste behandeling voor een patiënt? Dat is afhankelijk van de situatie en de wensen van die persoon. De Boer en haar multidisciplinaire team staan daar uitgebreid bij stil en bespreken dat per patiënt. In het interview breekt zij een lans voor shared decision making, ofwel samen beslissen. De juiste behandeling, op het juiste moment, voor de juiste patiënt: het is essentieel voor de kans op succes van de behandeling.

Een ander element dat essentieel is bij de behandeling van kanker, is tijd. Dat zegt prof.dr. Erik van der Heijden. Hij is hoogleraar Interventie Longziekten en longarts bij het Radboudumc. Ontdek je kanker in een vroeg stadium, dan zijn er meer behandelopties en neemt de kans op overleven sterk toe. Samen met zijn team en met samenwerkingspartner Johnson & Johnson doet hij onderzoek naar vroege diagnostiek door middel van Image Guided Navigation Bronchoscopy.

Tijdens deze procedure op de operatiekamer kan de longarts een biopt nemen, dat direct op de operatiekamer wordt geanalyseerd. Blijkt het kanker, dan kan het weefsel mogelijk ook direct behandeld worden – nog voordat de kanker zich verder verspreid. Om dergelijke procedures te kunnen ontwikkelen en vooruit te komen met de behandeling van ziekten is samenwerking met de farmaceutische industrie essentieel, vindt Van der Heijden. En andersom geldt hetzelfde: we hebben elkaar nodig om vooruit te komen.

Oncologische zorg kan ook buiten het ziekenhuis worden gegeven. Dit is van groot belang om oncologische zorg te borgen voor de toekomst, stellen Katrien van de Wijdeven (Care Alliance Manager bij Amgen) en Saskia Claassen (voorzitter V&VN Oncologie). Zij zijn beiden betrokken bij de CareCoalition; een multidisciplinair samenwerkingsverband waarin zorgpartijen en geneesmiddelenbedrijven de handen ineen slaan om ziekenhuizen te ontlasten.

Ook Van de Wijdeven en Claassen noemen samenwerken essentieel, in hun geval om oncologische zorg duurzaam en veilig bij de patiënt thuis of in de wijk plaats te laten vinden. Van de Wijdeven zegt daarover: ‘Niet alleen met en tussen ziekenhuizen, maar met álle betrokkenen bij kanker. Dus patiënten, beleidsmakers, thuiszorgorganisaties, zorgverzekeraars – niet een of twee, maar allemaal – en nog veel meer partijen. We kunnen niets alleen.’ Ik ben het daar roerend mee eens. Kortom, een sterk staaltje passende farmaceutische zorg, als je het mij vraagt.

Dus laten we vandaag met elkaar even vertragen en stilstaan bij het feit dat kanker steeds meer mensen treft. En laten we morgen weer meteen versnellen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat kanker niet langer een (helaas nog steeds voor velen) dodelijke ziekte is, maar een chronische of – liever nog – een te genezen ziekte wordt.