Transparantieregister Zorg 2023 gegroeid en verbeterd

Publicatie van de gegevens 2023

Elk jaar in juli maakt het Transparantieregister Zorg (TRZ) de financiële relaties tussen zorgaanbieders en leveranciers van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen van het voorafgaande kalenderjaar openbaar. Deze bedrijven hebben een meldplicht als zij in een jaar meer dan € 500 betalen aan een zorgprofessional, zorginstelling of patiëntenorganisatie. Het uitgangspunt is dat door dit transparant te maken, de onafhankelijkheid van bijvoorbeeld artsen niet in gevaar komt. Dit werkt goed, blijkt uit de groei van het register, maar ook uit jaarlijkse evaluaties. Sinds de corona-epidemie, toen het aantal samenwerkingen een stuk lager was, neemt het totale bedrag dat in samenwerking wordt geïnvesteerd weer toe. Met name het aantal samenwerkingen met individuele zorgprofessionals is toegenomen. Het overgrote deel (90%) van de vergoedingen ging wederom naar zorgorganisaties.

Fouten vaak van administratieve aard

Met gebruikmaking van het TRZ heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) het afgelopen jaar 30 financiële relaties onderzocht. Hierbij beoordeelde de IGJ 275 documenten, waaronder contracten en de bijbehorende financiële overzichten. De bevindingen tonen een diversiteit in dienstverlening en sponsoring aan. Alle onderzochte betalingen dienden het zorgbelang en waren schriftelijk vastgelegd. Maar juiste en complete vermelding in het TRZ blijft een aandachtspunt. Ook in de jaarlijkse steekproeven van de stichting Code Geneesmiddelenreclame (CGR) en de stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH) zijn dergelijke administratieve fouten aangetroffen. Uit deze onderzoeken volgt tevens dat bedrijven de transparantieregels als complex ervaren.

Het TRZ roept de zelfregulerende organisaties CGR en GMH na te gaan waar de regels kunnen worden versimpeld en hoe door voorlichting de kennis over de regels en een juiste toepassing daarvan kan worden verbeterd.

Rol raden van bestuur belangrijker

Per 1 januari 2024 hebben CGR en GMH de regels rond het aangaan van financiële relaties aangescherpt. Zo moet een zorgprofessional schriftelijke goedkeuring hebben van de raad van bestuur van het ziekenhuis waarin de zorgprofessional werkzaam is, alvorens een financiële relatie wordt aangegaan. Het zicht dat de raden van bestuur van ziekenhuizen hiermee krijgen op deze relaties zal helpen bij de volledige naleving van de transparantieregels.

Wettelijke basis

In april 2024 heeft de toenmalige minister voor Medische Zorg aangekondigd met een wettelijke regeling te komen voor het TRZ. Een wettelijke basis kan bijdragen aan een betere naleving. In de brief formuleert de minister de uitgangspunten voor een wettelijk register, waarbij belangrijke onderdelen van de huidige zelfregulering in stand blijven om te voorkomen dat de administratieve lasten voor met name de zorgaanbieders toenemen. Dit geldt voor het drempelbedrag van € 500 per jaar en de systematiek dat de bedrijven melden en de zorgaanbieders controleren.

Het TRZ ziet meerwaarde in een wettelijke basis voor het belangrijke principe dat samenwerkingen in de zorg transparant zijn. Daarbij geldt wel dat voor de uitvoerbaarheid van het vastleggen van administratief complexe processen in een register, het venijn in de details zit.

Zie ook: bericht TRZ, met linkjes naar het register, kengetallen en CGR-bericht.

De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) is aangesloten bij het Transparantieregister Zorg.

Voor meer informatie kunt u mailen naar transparantieregister@transparantieregister.nl.