18-10-2022

‘Het stadium van duurzaamheid als hobby zijn we allang gepasseerd’

Brigit van Soest-Segers
Elk jaar belandt zo’n 190 ton aan medicijnresten en 30 ton contrastmiddelen in het oppervlaktewater. De Coalitie Duurzame Farmacie, een pact tussen Bogin, de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG), Neprofarm en de KNMP, zet zich sinds 2019 in om de verspilling en milieuschade door medicijnresten een halt toe te roepen ‘Het stadium van duurzaamheid als hobby zijn we allang gepasseerd. Het is bittere noodzaak en we zullen hier met z’n allen onze steen aan bij moeten dragen’, zegt Brigit van Soest-Segers, programmamanager van de coalitie in een interview met Zorgvisie.

Uit onderzoek blijkt dat circa 90 tot 95 procent van de medicijnresten in het water afkomstig zijn uit de urine en ontlasting van medicijngebruikers. ‘Zolang mensen geneesmiddelen gebruiken, belanden de resten hiervan in het afvalwater’, zegt Van Soest. Daarom is de inzet van de verschillende innovaties die er zijn op gebied van waterzuiveringstechnologieën van belang. ‘Maar alles wat niet in het water komt, hoeft er ook niet uit. Dus dat moeten we zien te voorkomen.’

Strengere regelgeving

Ook wordt de regelgeving rond de ontwikkeling van nieuwe medicijnen strenger en strenger. Zo moeten geneesmiddelenbedrijven bij registratie sinds 2006 een milieu-impactanalyse aanleveren. In Europees verband werkt het RIVM samen met de Europese Commissie en farmaceutische sector aan groenere criteria bij medicijnontwikkeling en aan betere uitwisseling van deze data tussen farmaceutische bedrijven, overheid en de watersector.

Lange adem

De samenwerking rond het terugdringen van medicijnresten in het afvalwater blijkt vruchten af te werpen. Dat concludeert het RIVM in een wetenschappelijk artikel dat begin september in de British Journal of Clinical Pharmacology verscheen. ‘Maar het is nog veel te vroeg om te juichen, vindt Van Soest. ‘Als watermanagementland kan Nederland zowel op nationaal als internationaal niveau een grote bijdrage leveren aan het terugdringen van medicijnresten uit water.’ Zo is de Nederlandse ketenaanpak in 2021 genomineerd voor de VN voor de Future Policy Award. ‘Maar het vergt blijvend investeren in duurzaamheid en een lange adem.’

Afscheid

Van Soest neemt volgende maand afscheid als programmamanager bij de Coalitie Duurzame Farmacie. Zij gaat als directeur bij de NVZA aan de slag. ‘Ook daar staat duurzaamheid hoog op de agenda en kan ik mijn missie voortzetten.’

Week van Ons Water

Deze week is het de Week van Ons Water waarin aandacht wordt gevraagd voor het verkeerd weggooien van medicijnen. Geschat wordt dat zo’n 5 procent van de medicijnresten in het rioolwater belandt doordat ongebruikte geneesmiddelen door de gootsteen of toilet worden gespoeld. Met de leus ‘Medicijnen over? Laat het milieu niet in de steek en lever ze in bij je apotheek’ vraagt de zorg- en watersector hier aandacht voor.