Verspreiding van antibiotica via water speelt een zeer belangrijke rol bij de vorming van resistente micro-organismen. Een nieuw Nederlands consortium richt zich op het terugdringen van antibiotica in (oppervlakte)water.
Groter belang
Het consortium, nu bestaande uit achttien organisaties uit de water-, zorg- en geneesmiddelensector, gaat vanuit Nederland een actieve bijdrage leveren aan het verminderen van antibioticaresten in het milieu. Nationaal en internationaal zal het consortium multidisciplinaire samenwerkingsprojecten initiëren tussen zorg- en watersector op het gebied van de toepassing en ontwikkeling van watertechnologie.
'Het is geweldig om te zien hoe de organisaties die nu zijn aangesloten het grotere belang inzien van samenwerking bij de verwijdering van antibiotica uit het milieu', geven de initiatiefnemers aan. Het consortium hoopt zo veel mogelijk kundige nieuwe bedrijven en organisaties te kunnen verwelkomen.
Veelkoppig monster
Binnen de ‘Ketenaanpak Medicijnresten uit water’ werken de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG), Bogin, Neprofarm, en de KNMP in eigen land al samen met waterschappen, drinkwaterbedrijven, provincies en het ministerie van I&W aan het terugdringen van medicijnresten uit water. Antibioticaresten in het water verdienen hierbij een aparte focus.
‘AMR is een onzichtbaar, veelkoppig monster. Niet voor niets beschouwt de WHO antibioticaresistentie als één van de grootste problemen voor de wereldgezondheid en voedselveiligheid’, zegt Maarten van Dongen van AMR Insights, één van de initiatiefnemers van het Nederlandse consortium. ‘Als je dit ongecontroleerd zijn gang laat gaan, heeft AMR op de lange termijn een grotere maatschappelijke en economische impact dan COVID-19 nu al heeft. Het loont dus om hier nú actie op te ondernemen om grotere schade te voorkomen.’
Voortrekkersrol
Het consortium bundelt kennis en ervaring over bestaande technologieën om antibiotica terug te dringen uit het milieu en onderzoekt en ontwikkelt nieuwe, meer duurzame en toegankelijke innovatieve oplossingen. Deze oplossingen stelt het consortium beschikbaar aan ziekenhuizen, zorginstellingen, waterzuiveringsinstallaties en productielocaties, zowel binnen Nederland als internationaal.
‘Nederland kan wereldwijd een belangrijke rol spelen bij het terugdringen van AMR’, zegt medeoprichter Tom Vereijken van het European Water Stewardship. ‘Ons land heeft enorm veel te bieden op het gebied van watermanagement en (afval)waterzuivering.’
Gidsland
Mede-initiatiefneemster Brigit van Soest-Segers, programmamanager van de coalitie duurzame farmacie (VIG, Bogin, Neprofarm, KNMP) vult aan: ‘Ons land staat binnen Europa al bekend als voortrekker op het gebied van terughoudend voorschrijfbeleid van antibiotica. Het consortium biedt kansen om Nederland ook gidsland te laten worden op dit gebied. De behoefte aan toegankelijke en duurzame oplossingen wordt wereldwijd steeds groter’.
Veelkoppig monster
De belangrijkste oorzaken van Anti Microbiële Resistentie zijn (overmatig) gebruik van antibiotica door de mens, het gebruik bij dieren en in de landbouw, en het lekken van antibioticaresten bij productielocaties in landen als India en China. Antibiotica én resistente bacteriën verspreiden zich onzichtbaar via het water. Op veel plaatsen, met name in rivieren in Azië en Afrika, worden de veilige concentraties van antibiotica ruim overschreden. Dit veelkoppige probleem vergt ook een veelkoppige aanpak.
Wereldtop
Zo werd op 9 juli tijdens een top in Washington en Berlijn bekend dat farmaceutische bedrijven 1 miljard dollar steken in een fonds om nieuwe antibiotica te ontwikkelen.
De top richtte zich op de uitdagingen rondom AMR en de ontwikkeling van nieuwe antibiotica. De Duitse minister van Volksgezondheid, de directeur-generaal van de WHO en Eurocommissaris Kyriakides namen hieraan deel, evenals vertegenwoordigers van geneesmiddelenbedrijven, IFPMA, EFPIA en artsen- en patiëntenorganisaties. Daarnaast blijft het nodig om antibiotica in water terug te dringen. Hierdoor blijven de huidige antibiotica ook langer inzetbaar.
Zie ook: AMR-Insights.eu
Interview Maarten van Dongen in Spraakmakers, Radio 1 (fragment 1.51.20 - 1.54.22)
