04-05-2021

Bertens in Oog op morgen: ‘Vrijgeven patenten helpt niet’

Peter Bertens in Oog op Morgen
‘Het vrijgeven van patenten gaat niet helpen bij een snellere beschikbaarheid van coronavaccins.’ Dat zei Peter Bertens, senior beleidsadviseur bij de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG), vrijdag live in radioprogramma Met het oog op morgen.

Bertens reageerde namens de VIG op de oproep van een aantal hulporganisaties om de patenten op coronavaccins op te schorten om de beschikbaarheid van vaccins te vergroten. ‘Als het zo eenvoudig zou zijn, zou ik direct zeggen “doen”. Maar het gaat niet helpen’, zei Bertens. ‘Het maken van vaccins is niet zo eenvoudig als een broodje bakken. Zo kost het maken van het vaccin van Pfizer zo’n zestig dagen. Het is technologisch een heel ingewikkeld proces is. Daarnaast moet je het in speciale fabrieken produceren én heb je mensen nodig die hier speciaal voor worden opgeleid.’

173 fabrieken

Verder wees Bertens op het feit dat er simpelweg niet zoveel faciliteiten bestaan waar vaccins kunnen worden gemaakt. ‘Op dit moment zijn er over de hele wereld 173 fabrieken betrokken bij de productie van vaccins. Ik durf zelfs te stellen dat we daarmee alle mogelijke capaciteit benutten. Nederland speelt daar ook een belangrijke rol bij, maar ook landen als Zuid-Afrika, Egypte en India.’

Moderna

Moderna heeft in oktober aangegeven dat ze hun patenten willen delen, maar tot nu toe heeft nog niemand zich hiervoor gemeld, aldus Bertens. En dat verbaast hem ook niet, want er is heel wat meer nodig om een vaccin te maken: ‘Zoals grondstoffen nodig, een goedgekeurde fabriek, gekwalificeerde mensen, distributie. Kortom, een heel pakket aan zaken die je ook moet regelen. Het is praktisch onmogelijk om relatief snel in een eigen fabriek, met eigen mensen een vaccin na te maken.’ Dat was ook de conclusie die special envoy vaccins Hans Schikan recentelijk trok: in Nederland hebben we op korte termijn geen extra capaciteit.

Delen kennis

Hoe kan de productie van vaccins dan wel worden verhoogd? Bertens: ‘Je ziet dat geneesmiddelenbedrijven zelf naar oplossingen zoeken. Zo heeft Novartis aangegeven om twee van hun eigen fabrieken te reserveren voor de productie van coronavaccins. Moderna verhoogt zijn capaciteit van 700 miljoen naar 2 miljard doses. Pfizer probeert de productie in de eigen fabrieken te verdubbelen en de productietijd te verkorten. AstraZeneca heeft een netwerk met 25 fabrieken in verschillende landen die allemaal aan hun vaccin werken. Geneesmiddelenbedrijven delen al heel veel kennis, maar bij voorkeur met partners die de kennis al in huis hebben om een vaccin te maken en die aan de hoge veiligheidseisen kunnen voldoen. In heel veel landen is er geen sprake van een farmaceutisch bedrijfsleven. Alleen een vaccinfabriek daar neerzetten helpt niet.’

Luister interview met Peter Bertens terug


Vragen en antwoorden coronavaccins