De heer Levi nam een paracetamolletje waarvan de houdbaarheidsdatum was verstreken. Het werkte nog prima. Vervolgens trekt hij nu vergaande conclusies, op basis van dit niet al te wetenschappelijke n=1 onderzoek: niemand zou weten hoe lang medicijnen houdbaar zijn, fabrikanten zouden zo’n houdbaarheidsdatum maar zelf verzinnen om meer te kunnen verkopen, enzovoort.
Strenge wetgeving
Maar de realiteit is dat geneesmiddelenbedrijven houdbaarheidsdata, bewaarcondities en heruitgifte van medicijnen niet zelf bedenken. Hierbij hebben we te maken met behoorlijk strenge Nederlandse Europese en internationale wetgeving op het gebied van farmaceutische kwaliteit. Dit vanuit de gedachte dat patiëntveiligheid altijd voorop staat.
Tegelijkertijd wil niemand dat nieuwe, ongebruikte medicijnen de prullenbak in gaan. Daarover zijn de heer Levi, de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) en vele anderen het eens. Dat is onwenselijk uit het oogpunt van duurzaamheid, maar natuurlijk óók met het oog op het zorgbudget.
Verspil geen pil
Gelukkig gebeurt er al veel om verspilling tegen te gaan. De VIG publiceerde in april de inspiratiegids ‘Verspil geen pil’, waarna Tweede Kamerleden Joba van den Berg (CDA) en Liane den Haan (fractie Den Haan) in juni een gelijknamig actieplan overhandigden aan minister Kuipers.
Vier van de vijf voorstellen uit het actieplan komen terug in de Green Deal Duurzame Zorg die op 4 november is ondertekend door zestien zorgpartijen, waaronder de VIG. Hierin maken we werk van een groter bewustzijn, de rol van wetgeving én de wijze waarop medicijnen worden voorgeschreven en uitgegeven.
Uitzonderingen
Geneesmiddelenbedrijven maken medicijnen niet om ze in het afval te laten belanden. We moeten dus in overleg met de overheid, ziekenhuizen, artsen en apothekers vaststellen wat nodig is om in bepaalde situaties verantwoorde uitzonderingen mogelijk te maken.
Iedereen kan zich voorstellen dat het zonde is om kostbare, nog ongebruikte medicijnen weg te gooien, bijvoorbeeld als de betreffende patiënt kort na uitgifte overlijdt. Officieel is heruitgifte aan een andere patiënt nu nog verboden, zelfs als de medicijnen nog verzegeld zijn. Maar met hulpmiddelen als zegels, chips en temperatuurloggers is goede kwaliteitscontrole mogelijk.
Flexibeler
Daarbij zou het goed zijn als autoriteiten als de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) meer invulling geeft aan een verantwoorde, flexibele opstelling. Dit kan door gecontroleerde pilots in ziekenhuizen en verzorgingshuizen uit te breiden. Actueel voorbeeld: het Radboudumc publiceerde in oktober tussentijdse resultaten van een succesvolle proef tegen medicijnverspilling, die in korte tijd al een besparing van €600.000 opleverde.
Constructief
De geneesmiddelensector en hardwerkende apothekers en artsen zijn méér dan bereid om samen met de overheid de strijd tegen medicijnverspilling aan te gaan. Daarbij hebben we meer aan een constructieve opstelling dan aan het n=1 onderzoek van een columnist die feiten over het hoofd ziet. Dat is te makkelijk scoren.
Minister Kuipers maakt nieuwe afspraken over verduurzamen zorg
