David Jongen, bestuursvoorzitter van Zuyderland en vicevoorzitter van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, en John Luijs, partner bij Deloitte en auteur van de studie ‘Toekomstbestendigheid Geneesmiddelensysteem’ gingen hierover in gesprek tijdens de Skipr Q&A over de toekomst van het Nederlandse geneesmiddelensysteem.
Meer patiënten geholpen
Luijs concludeert in een studie die in mei verscheen dat de kosten van geneesmiddelen per ziekenhuispatiënt de afgelopen jaren met 12% per jaar zijn gedaald. Dat de uitgaven aan geneesmiddelen van ziekenhuizen stijgen, komt vooral door een groei van het aantal patiënten. ‘De prijzen zijn uiteindelijk niet de drijver van de gestegen intramurale kosten’, zegt Luijs. ‘Maar het aantal mensen dat specialistische geneesmiddelen gebruikt is verdubbeld.’
Druk op systeem
De uitgaven aan dure intramurale geneesmiddelen groeien harder dan het totaalbudget van het ziekenhuis. ‘Het budget voor dure medicijnen was 5% en nu is dat 10%’, zegt Jongen. ‘Het ziekenhuisbudget is bevroren, terwijl er meer patiënten, maar ook meer behandelopties bij zijn gekomen. Dat zet veel druk op het systeem. Er is te weinig geld beschikbaar, dus je moet als ziekenhuis gaan kiezen of je bepaalde behandelingen wel of niet gaat bieden. Maar ook, hoeveel hebben wij in Nederland over voor geneesmiddelen en hoe financieren we dit? Dat zijn ingewikkelde discussies. We zullen als land keuzes moeten maken.’
Gepolariseerd
Simpelweg meer geld zal niet de oplossing zijn, gelooft Jongen. ‘Volgens mij moeten we met belangrijke partijen een fundamentele discussie voeren en een meerjarenplan maken: wat komt er aan, wat gaan we toelaten, wat gaat het kosten en welk budget hebben we er voor over?’ Luijs voegt hier aan toe: ‘Het is daarbij belangrijk hoe je die discussie voert. Nu zie ik vaak een heel gepolariseerd debat, want het zou allemaal de schuld zijn van te hoge prijzen. Het gaat om iets groters dan de kosten van medicijnen. Wat doen we als we dankzij verbeterde technologie of medicijnen meer mensen meer levensjaren of kwaliteit kunnen bieden? Zijn we dan bereid om daar extra voor te betalen? De vraag is dan: bij wie leg je dat probleem neer?’
Meerjarenplan
Dat er wat moet gebeuren, is duidelijk, vinden Jongen en Luijs. ‘Er is eigenlijk een soort deltaplan nodig om de transitie die de zorg nodig heeft, te realiseren. Er zijn extra investeringen nodig voor innovatie, het inhalen van achterstallige zorg in halen, maar ook voor afspraken in het kader van CAO’s’, zegt Jongen. ‘Daarnaast moeten we onder leiding van VWS met alle stakeholders aan tafel om het geneesmiddelenbeleid van de toekomst vorm te geven.’ Dat laatste kan de VIG alleen maar toejuichen en onderschrijven.
Video SKIPR Q&A: De toekomst van het Nederlandse geneesmiddelensysteem
Deloitte studie: Toekomstbestendigheid Geneesmiddelensysteem
