Deze cijfers komen uit het jaaroverzicht van de EMA, dat op 16 februari is gepubliceerd. Het overzicht bevat veel gegevens over de geneesmiddeltoelating in Europa. Tot de goedgekeurde middelen behoorden bijvoorbeeld 21 geneesmiddelen voor zeldzame ziekten, en zes gen- en celtherapieën. Verder blijkt uit het overzicht dat twaalf nieuwe geneesmiddelen gericht waren op de behandeling van verschillende soorten kanker. Andere belangrijke ziektegebieden met nieuwe geneesmiddelen waren de ziekten van het zenuwstelsel, stofwisselingsziekten en behandelingen tegen ziekteverwekkers als COVID-19.
COVID-19
Het Europese agentschap keek in het jaarbericht natuurlijk ook terug op de afgelopen COVID-19 pandemie. Vorig jaar kregen twee vaccins en twee geneesmiddelen voor de behandeling van COVID-19 een marktvergunning. Daarnaast adviseerde de organisatie positief over het vaccineren van kinderen met verschillende vaccins, en werden nieuwe vaccins tegen de omicron variant van COVID-19 versneld beoordeeld.
Ook werden de effecten van de bestaande geneesmiddelen tegen COVID-19 nauw gevolgd. Dit leidde eind december tot een waarschuwing van de EMA dat verschillende medicijnen niet meer effectief bleken tegen nieuwe varianten van het virus. Belangrijk was ook de wereldwijd kwaliteitstoets van fabrieken die COVID-19 vaccins produceren: eind 2022 waren 68 productiefaciliteiten goedgekeurd.
Speciale procedures
‘Indrukwekkende cijfers’, aldus Peter Bertens, manager innovatie van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG). Hij vindt het belangrijk dat het EMA dit overzicht jaarlijks publiceert.
‘Hun werk is vaak niet zichtbaar voor de buitenwereld, terwijl ze een essentiële rol vervullen bij het werk om veilige en effectieve geneesmiddelen beschikbaar te krijgen voor patiënten. Daarbij werken ze snel, zonder de zorgvuldigheid uit het oog te verliezen.’
In vijf gevallen is in 2022 een versnelde procedure doorlopen, waarbij binnen 150 dagen een oordeel over een nieuw middel geveld werd (in plaats van 210 dagen bij een normale procedure). Dit betrof nieuwe geneesmiddelen met een grote waarde voor patiënten, waaronder behandelingen tegen zeldzame tumoren in het oog en patiënten die aan de ziekte van Niemann-Pick leiden, een zeldzame ziekte waarbij de vetstofwisseling verstoord is.
Het EMA beoordeelt ook of bestaande geneesmiddelen veilig en effectief gebruikt kunnen worden bij andere ziektes. Het afgelopen jaar zijn negentig verzoeken daartoe van bedrijven positief beoordeeld door het agentschap. Hieronder waren 37 geneesmiddelen waarvan de werking specifiek voor kinderen was onderzocht.
