[Foto: Annelies Bollen en Teus van Barneveld]
Medische richtlijnen bieden expliciete aanbevelingen voor het medisch handelen en vormen de basis van het kwaliteitsbeleid van medisch specialisten.
Het verwerken van kennis en innovaties in medische richtlijnen kan echter tot wel 7 jaar duren. Deze lange doorlooptijd heeft impact op de patiënt, omdat richtlijnen vaak als beoordelingen van beroepsgroepen worden gezien en daarmee een belangrijke rol spelen in de toelating. De VIG werkt graag samen met andere zorgpartners aan het versnellen van deze processen.
Ieder jaar komen er nieuwe geneesmiddelen beschikbaar voor de patiënt. We helpen ook steeds meer patiënten. Maar Nederlandse patiënten hebben niet altijd toegang. De VIG is voorstander van een brede toegang, waarin de arts de toepasbaarheid in de praktijk bepaalt. Brede toegang geeft artsen de mogelijkheid om het juiste therapeutische beleid te bepalen voor toepassing in de dagelijkse praktijk. Beroepsverenigingen krijgen een steeds prominentere rol in toegang omdat zij met plaatsbepaling en beoordeling een oordeel moeten vellen over de effectiviteit van een geneesmiddel. Versnelde opname van nieuwe behandelingen in richtlijnen is daardoor van belang.
Ook nadat het middel in het basispakket is opgenomen, heeft de Nederlandse patiënt beperkt toegang tot nieuwe behandelingen. De lange doorlooptijd van verwerking van kennis in de richtlijnen – oftewel, een trage uptake – kan hierbij een rol spelen. Wanneer het lang duurt voordat een aanpassing wordt gedaan of een wijziging wordt opgenomen, betekent dit dat medisch specialisten, en dus ook patiënten, niet altijd de beschikking hebben over de meest innovatieve behandelingen.
De verwachting is zelfs dat het tijdig actualiseren van medische richtlijnen steeds complexer wordt, waardoor patiënten vaak nog langer moeten wachten op de meest recente behandelingen. Het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten onderhoudt steeds meer richtlijnen op modulaire wijze: een vast proces waarin onderhoud plaatsvindt per onderdeel in plaats van per gehele richtlijn. De VIG omarmt deze ontwikkeling, omdat de toegenomen complexiteit van het updaten van richtlijnen hierdoor beter hanteerbaar wordt.
In onderstaande factsheet heeft de VIG feiten en cijfers over medische richtlijnen in Nederland verzameld. Als sector gaan wij graag in gesprek met beroepsverenigingen om: van gedachten te wisselen over optimalisatie van het richtlijnenproces en de medische rol van beroepsgroepen in het kader van toegang tot nieuwe behandelingen. Hoe kunnen we de krachten bundelen?
Factsheet medische richtlijnen