Nieuwe (hematologische) geneesmiddelen die de overleving of kwaliteit van leven verbeteren moeten snel beschikbaar komen voor patiënten. Daar is iedereen het over eens. Veel nieuwe middelen hebben echter grote budgettaire impact. Hoe kunnen patiënten maximaal profiteren zonder dat de zorg onbetaalbaar wordt?
In een interview met het tijdschrift Hemato-oncologie spreken vijf zorgpartijen zich daarover uit. Namens de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) komt dr. Edwin Ket aan het woord (Director Value, Access & Pricing bij lidbedrijf Bristol Myers Squibb). Hij deelt zijn visie op de sluisprocedure, doelmatigheidsstudies, uitgaven aan geneesmiddelen en gepast gebruik.
Flinke successen
Het artikel opent met de flinke successen die de afgelopen decennia bij een aantal hematologische ziekten is geboekt, zoals bij de behandeling van het Hodgkin-lymfoom en multipel myeloom (MM). Toch blijven veel ziektebeelden nog steeds lastig te behandelen als de ziekte progressief wordt. Er blijft daarom grote behoefte bestaan aan innovatieve behandelingen binnen de hematologie.
Transparantie
Welke innovatieve behandelingen er in de komende twee jaar aankomen, is te zien in de Horizonscan van Zorginstituut Nederland. Na de goedkeuring door de European Medicine Agency (EMA) volgt het vergoedingstraject in Nederland. Een groot deel van de door de EMA-goedgekeurde hematologische geneesmiddelen belandt in de sluisprocedure. Het Dashboard Doorlooptijden Geneesmiddelen, dat het ministerie van VWS eind 2023 lanceerde, toont de vergoedingsstatus van nieuwe, dure medicijnen die toegelaten zijn op de Nederlandse markt.
Sluisprocedure
‘De lancering van het dashboard is een goede stap om meer inzicht te krijgen in waar procedures vastlopen en waar er winst te behalen is’, vindt Ket. Hij merkt dat het in Nederland tegenwoordig meer tijd kost dan in veel andere Europese landen om nieuwe medicijnen voor patiënten beschikbaar te krijgen. ‘Ik sta volkomen achter de sluisprocedure, maar in 2015 duurde die zeven maanden bij het allereerste product in de sluis, nivolumab. Nu duurt de procedure soms wel 19 maanden.’
Doelmatigheidsstudies
Oordeelt Zorginstituut Nederland dat een geneesmiddel veilig, effectief en voldoende toegevoegde waarde heeft, dan wordt het voor een maatschappelijk aanvaardbare prijs toegelaten tot het verzekerde pakket. Vanaf dat moment kunnen artsen (ook buiten studieverband) het geneesmiddel voorschrijven aan patiënten. Ook daarna gaat het onderzoek naar het geneesmiddel door. Met Real World Data wordt in kaart gebracht wat de ervaringen met het middel in de dagelijkse praktijk zijn.
Passende zorg
Ket: ‘Deze Real World Data verzamelen we in aanvulling op studies samen met de medische professie.’ Hij noemt het verzamelen van deze data belangrijk in het kader van passende zorg en gepast gebruik: centrale doelstellingen van het Integraal Zorgakkoord uit 2022. Ket denkt dat er nog veel winst te behalen is met gepast gebruik van geneesmiddelen. ‘We kunnen nog veel meer op maat behandelen: het juiste middel voor de juiste patiënt, in de juiste dosering en op de juiste plaats. Daartoe zijn real-world data onmisbaar.’
Samenwerken
Ket koestert de goede samenwerking die er op veel terreinen is. ‘Door Real World Data te verzamelen en te analyseren, komen we tot innovaties. Denk aan ontwikkelingen zoals patiënten buiten het ziekenhuis behandelen, of ambulante immuuntherapie en chemotherapie met een draagbaar pompje.’ Zorg op de juiste plek, aan de juiste patiënt, op het juiste moment, in de juiste dosering: dat komt in de eerste plaats ten goede aan patiënten. Ook draagt het bij aan het toegankelijk houden van de gezondheidszorg, en daar profiteert de héle samenleving van.
Lees het hele interview met Edwin Ket en de andere stakeholders in het tijdschrift Hemato-oncologie
