23-06-2020

Ontwikkeling antibiotica centraal tijdens wereldtop 9 juli

De wereld wordt bedreigd door bacteriën die resistent zijn tegen medicijnen. Anders dan bij COVID-19 gaat die ontwikkeling haast ongemerkt. Toch sterven nu al jaarlijks 700.000 mensen aan een ‘eenvoudige infectie’, omdat geneesmiddelen niet meer werken.

Op 9 juli vinden in Washington en Berlijn bijeenkomsten plaats, gericht op de uitdagingen met betrekking tot antibioticaresistentie (AMR) en de ontwikkeling van nieuwe antibiotica. De Duitse minister van Volksgezondheid, de directeur-generaal van de WHO en Eurocommissaris Kyriakides nemen hieraan deel. Ook vertegenwoordigers van geneesmiddelenbedrijven, IFPMA, EFPIA, artsenorganisaties en patiëntenorganisaties zijn hierbij aanwezig. Enkele dagen later wordt een vergelijkbare bijeenkomst in Tokio georganiseerd.

Donatie
Inmiddels is door geneesmiddelenbedrijven een bijdrage van $1 miljard toegezegd. Naar verwachtingen zullen ook andere investeerders een bijdrage leveren. Het uiteindelijke doel is een duurzame markt voor antibiotica creëren. Daarvoor moeten verschillende beleidsvoorstellen worden gedaan om de ontwikkeling van antibiotica te stimuleren. Maar ook gepast gebruik bevorderen en nieuwe betalingsmodellen gebruiken.

Onstuitbaar gevaar
Maarten van Dongen, oprichter van het wereldwijde informatieplatform AMR Insights, waarschuwde afgelopen weekend in een interview in NRC voor een ‘traag maar ontstuitbaar medisch gevaar’. ‘Als er niets gebeurt, kan het aantal slachtoffers van antimicrobiële resistentie (AMR) in 2050 zijn opgelopen tot tien miljoen per jaar.’ Op dit moment komen resistente bacteriën vooral ver weg voor, zoals Afrika, China en India. Slechts 10% van de AMR-doden vorig jaar viel in Europa en de VS. In Nederland, waar antibiotica altijd al alleen op doktersrecept te krijgen waren, vallen jaarlijks honderd tot twee honderd doden.

Nieuwe antibiotica
De ontwikkeling van nieuwe antibiotica staat bovenaan het prioriteitenlijstje van de WHO. Er zijn namelijk al decennia geen antibiotica beschikbaar gekomen met een nieuw werkingsmechanisme. ‘Wat de zaak extra ingewikkeld maakt, is dat er eigenlijk geen businessmodel is voor nieuwe antibiotica’, zegt Gijs van den Brink, hoofd onderzoek en ontwikkeling immunologie en infectieziekten bij Roche, dat binnenkort een nieuw antibioticum op mensen gaat testen. ‘Als je iets vindt, moet je het namelijk zo min mogelijk gebruiken om te voorkomen dat bacteriën er niet meteen weer resistent tegen worden.’ Om die reden zijn veel grote bedrijven gestopt met kostbaar onderzoek naar nieuwe antibiotica.’

Nederlands consortium
De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, BOGIN, het European Water Stewardship (EWS) en AMR Insights hebben begin mei het initiatief genomen om een Nederlands publiek-privaat consortium op te richten dat zich richt op het terugdringen van antibioticaresten in het milieu. Doel van het consortium is het ondersteunen van technologische oplossingen en innovatiecapaciteit om de uitstoot van antibiotica-afvalstromen te verminderen.

Artikel NRC: AMR: de onstuitbare sluipmoordenaar

Nieuwsbericht: ‘Nederland kan belangrijke rol spelen bij terugdringen antibioticaresistentie’

Artikel AMR Insights: Dutch Consortium Antibiotics from Water