Welke stappen zijn er nodig voordat een nieuw, door de EMA goedgekeurd medicijn in Nederland wordt vergoed? Mede op verzoek van Zorginstituut Nederland zette de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) dit zo helder mogelijk op papier. Zowel voor centrale als decentrale vergoeding van intramurale geneesmiddelen – geneesmiddelen die in het ziekenhuis gegeven worden –, in respectievelijk 34 en 12 stappen.
‘Dit overzicht is waardevol voor diverse organisaties. Bijvoorbeeld voor partijen die vaak een actieve rol spelen bij de beoordeling van en uiteindelijke toegang tot een nieuw medicijn, zoals wetenschappelijke verenigingen, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars’, zegt Ramon van Aert, beleidsadviseur bij de VIG.
Maar ook voor alle andere stakeholders die een innovatief geneesmiddel beschikbaar willen maken voor de Nederlandse patiënt, samen met de 45 lidbedrijven van de VIG. Zij zien zo precies welke stappen er achtereenvolgens worden gezet en ook wanneer juist zijzelf aan zet zijn.
Complexiteit
‘Al met al is het best een complex proces, met een diversiteit aan rollen en verantwoordelijkheden’, stelt Van Aert. ‘Zowel inhoudelijk als procesmatig wordt van verschillende stakeholders veel gevraagd. Hoewel dat absoluut begrijpelijk is – het gaat immers niet om een halfje wit –, is het voor het efficiënt inrichten van zo’n werkproces belangrijk dat voor iedereen duidelijk is wat van hem of haar verwacht wordt. Een totaaloverzicht is dan onontbeerlijk, doordat het de timing, samenhang en impact van ieders verantwoordelijkheid en expertise inzichtelijk maakt.’
Paulien Nieuwendijk, eigenaar van Vivaron consultancy, ondersteunde de VIG bij het opstellen van de nieuwe publicatie en onderschrijft de waarde van een heldere rolverdeling.
‘Ook andere partijen in de zorg, zoals wetenschappelijke verenigingen, patiëntvertegenwoordigers of houders van kwaliteitsregistraties, kunnen profijt hebben van deze inzichten. Ik hoop dat het bijdraagt aan begrip en daarmee de processen ondersteunt.’
Foto met korte sluitertijd
De nieuwe publicatie Vergoedingsprocedure intramurale geneesmiddelen is als het ware een foto van de situatie per oktober 2024. Voor de komende jaren staan verschillende veranderingen in de vergoedingsprocedure van innovatieve geneesmiddelen op de rol. Soms betreft dit incrementele wijzigingen die bijvoorbeeld extra toegangsroutes opleveren, soms betreft dit systeemwijzigingen, zoals vanaf januari 2025 de stapsgewijze implementatie van de EU HTA regulering. ‘Het is mooi om te zien dat de doorontwikkeling van het vergoedingsstelsel in rap tempo verloopt en de VIG-publicatie dus een foto met korte sluitertijd betreft’, aldus van Aert. ‘Dit geeft aan dat de motor van medisch-farmaceutische ontwikkelingen op volle toeren draait en beleidsmakers dit doorlopend vertalen naar de dagelijkse beoordelingspraktijk. Dat is fantastisch nieuws voor patiënten, artsen en Nederland als geheel.’
Nieuw stelsel
Een volgende stip op de horizon betreft de introductie van een nieuw toekomstbestendig stelsel voor de vergoeding van innovatieve geneesmiddelen, over enkele jaren. Van Aert: ‘De nieuwe VIG-publicatie kan ook in relatie hiertoe waardevol zijn, doordat deze een totaaloverzicht biedt. Daarmee maakt deze publicatie potentiële verbeterpunten van het huidige stelsel en mogelijkheden voor constructieve samenwerking goed inzichtelijk.’
Publicatie Vergoedingsprocedure Intramurale geneesmiddelen (oktober 2024)
