‘Verschillende onderzoeken laten zien dat verspilling van medicatie veelvuldig voorkomt en wat de impact is op het milieu. Daarbij gaat het niet alleen om verspilling van grondstoffen, maar ook om de CO2-uitstoot tijdens het productieproces en het vernietigen van overbodige medicatie’, zegt Brigit van Soest-Segers, programmamanager van de coalitie duurzame farmacie (Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, Bogin, Neprofarm en KNMP), en organisator van de bijeenkomst over terugdringen van verspillingen. ‘Bovendien zorgt een efficiënter gebruik van geneesmiddelen voor een besparing op de gezondheidszorgkosten en draagt het bij aan het voorkomen van geneesmiddelentekorten.’
Verstrekking op maat
Vanuit het programma Duurzame Farmacie werken de verschillende partijen uit de geneesmiddelensector aan oplossingen. Een aantal van deze initiatieven werd op 14 januari gepresenteerd bij de VIG. Charlotte Bekker van de Radboud Universiteit presenteerde de eerste resultaten van haar onderzoek naar medicijnverspilling. Ze rekende uit dat er jaarlijks voor miljoenen euro’s aan ongebruikte medicijnen worden weggegooid. Bekker pleit onder andere voor meer verstrekking op maat en heruitgifte van geneesmiddelen. Met dit idee won Anja Vissers in 2011 de prijs voor het beste zorgidee van Nederland. Hoewel er nog hobbels zijn te nemen, zoals inregelen van aansprakelijkheid en wet- en regelgeving, past dit initiatief volledig binnen circulair werken, één van de drie pijlers van de Green Deal. Therese Vogelaar van Stichting Medicycling vertelde hoe ze vanuit de stichting werkt aan de randvoorwaarden van heruitgifte.
If you don’t use it, share it
Jelmer Faber en Piter Oosterhof vertelden over PharmaSwab. Dit is een platform waar apothekers onderling medicijnen kunnen aanbieden op het moment dat zij er zelf geen recept voor hebben en het geneesmiddel dreigt te verlopen. Faber en Oosterhof onderzochten dit in een pilot met twintig apotheken en hebben daarbij al €54.000 bespaard. Met dit initiatief wonnen zij de prijs van de meest duurzame zorgprofessional vanuit Green Deal Duurzame Zorg.
Retoursysteem
Jan Akkermans en Piet Berkers van LCB Zorglogistiek vertelden over hun project Medi-Beter, gericht op een retoursysteem van ongebruikte medicijnen. Van Soest presenteerde namens de coalitie Duurzame Farmacie, IVM en MediSchoon de eerste resultaten van een inzamelactie bij apotheken in Zoetermeer en Noord-Holland. In deze pilot wordt onderzocht hoe mensen omgaan met ongebruikte geneesmiddelen. Het rapport komt eind januari uit. Marja Bogaards, ziekenhuisapotheker bij Medisch Centrum Haaglanden, gaf vanuit een overkoepelende beschouwende blik een presentatie over transitiemanagement.
Werken aan oplossingen
‘Deze middag werd wederom duidelijk dat een ketenprobleem om een ketenoplossing vraagt’, zegt Van Soest. ‘Een aanpassing op één plek in de keten kan weer gevolgen hebben elders in de keten. Dus het is cruciaal om dit samen aan te pakken. Belangrijke voorwaarde daarbij is dat bij beleidskeuzes niet alleen de prijs leidend mag zijn, want wat is uiteindelijk de prijs die we onderaan de streep betalen als je alle verspillingen, tekorten, milieu-impact etc meerekent.’
