De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) benadrukt dat innovatieve zorgoplossingen onmisbaar zijn om ons zorgstelsel duurzaam en toekomstgericht te houden. Daarom pleit de VIG voor een positieve houding ten opzichte van de vergoeding van innovatieve behandelingen en een passende inzet van nieuwe zorgoplossingen voor de patiënt.
Hierbij past een basishouding die uitgaat van het principe ‘ja, mits’, in plaats van ‘nee, tenzij’. Door te kijken waar de mogelijkheden liggen, kunnen we voorkomen dat nieuwe zorginnovaties aan ons voorbij gaan. Dit is niet alleen in het belang van de patiënt, maar ook belangrijk voor de ontwikkeling van ons zorgstelsel.
Data
Vaak is er nog onduidelijkheid over de effectiviteit van innovatieve behandelingen. Aangezien deze behandelingen nieuw zijn, is het nog niet precies duidelijk hoe effectief ze in de praktijk zijn. Om meer informatie te verzamelen en betrouwbaardere uitspraken te kunnen doen over de werkzaamheid van dit type behandelingen is een landelijke data-infrastructuur noodzakelijk. De VIG roept het kabinet op om hier regie op te nemen.
Daarnaast wordt er voor steeds meer studies naar de werkzaamheid van innovatieve behandelingen gebruikt gemaakt van gegevens uit de echte wereld (real world data), in plaats van gegevens die zijn verzameld uit experimenten en/of gecontroleerde situaties. Dergelijke gegevens geven ons vaak een betere kijk op de werkelijke effectiviteit van een behandeling. Vooralsnog heeft het kabinet geen visie ontwikkeld op de rol die deze gegevens kunnen gaan spelen bij het beoordelen of zorg kan toetreden tot het basispakket. De VIG moedigt het kabinet aan om hier meer duidelijkheid over te geven, zodat er in de toekomst een betere beoordeling kan plaatsvinden.
Uitbreiding beoordelingskader
Het kabinet stelt dat het niet mogelijk is om voor alle zorg die vanuit de basisverzekering wordt aangeboden te beoordelen of de zorg daadwerkelijk hierin thuishoort, omdat het slechts beperkt inzicht in heeft in de effectiviteit en doelmatigheid van veel verzekerde zorg. Er moeten daarom spelregels worden gemaakt die bepalen welke zorg wordt beoordeeld. Dit gebeurt aan de hand van een zogenaamd ‘agenderingskader’. Dit betekent simpelweg dat er criteria komen die voorschrijven welke zorgvormen op welk moment worden beoordeeld.
Onder deze criteria vallen: de grootte van de ziektelast, de grootte van de personeelsinzet, de praktijkvariatie, de kosten van de behandeling, het aantal keer dat de behandeling wordt ingezet en de impact van de behandeling op het milieu. De VIG staat positief tegenover het ‘agenderingskader’, maar vraagt zich wel af in hoeverre het kader in de praktijk goed uitvoerbaar is.
Voorwaardelijke toelating
De minister van VWS kan zorg die nog onvoldoende bewezen effectief is tijdelijk toelaten tot het basispakket. De minister verbindt daaraan de voorwaarde dat er gedurende die periode gegevens worden verzameld over de (kosten)effectiviteit van de zorg. De VIG is positief over deze mogelijkheid. Er is namelijk nog niet altijd voldoende informatie beschikbaar over de effectiviteit en doelmatigheid van nieuwe, innovatieve behandelingen, zoals cel- en gentherapieën. Doordat dergelijke behandeling voorwaardelijk kunnen toetreden, zijn deze behandelingen eerder beschikbaar voor patiënten. Zo kunnen er meer gegevens worden verzameld over de effectiviteit en doelmatigheid van de zorg.
Europese samenwerking
De Europese Unie heeft onlangs besloten om meer samen te werken bij het beoordelen van de effectiviteit van geneesmiddelen. De EU wil hier vanaf 2025 stapsgewijs mee starten. De VIG juicht deze ontwikkeling toe en roept op om óók vergoedingsprocedures eerder te starten, zodat nieuwe behandelingen eerder beschikbaar komen voor de patiënt.
Position paper VIG voor commissiedebat zorgverzekeringsstelsel
