Ook zet de VIG vraagtekens bij de berekeningen van Oxfam Novib waaruit zou blijken dat COVID-19 vaccins vijf keer te duur zijn én de conclusie dat dit komt door het 'vaccinmonopolie' van de farmaceuten.
Impact
De hulporganisatie stelt dat Nederland €470 miljoen te veel heeft betaald voor de vaccins. Uit cijfers van de Algemene Rekenkamer blijkt dat er voor 83 miljoen doses €332 miljoen is betaald. Dat komt neer op gemiddeld nog geen 4 euro per vaccin, minder dan de prijs van een afhaalmaaltijd. Als we kijken naar de enorme impact van vaccins, en de schade die ze voorkomen aan onze gezondheid en samenleving, is dit een zeer bescheiden bedrag.
Prijsverschillen
Er is sprake van prijsverschillen tussen vaccins. Waar het ene geneesmiddelenbedrijf aangeeft de vaccins tegen kostprijs aan te bieden, laat het andere weten een billijke winstmarge aan te houden. Deze winsten zijn nodig om toekomstige vaccins te ontwikkelen, zodat we ook beschermd zijn tegen nieuwe varianten van het virus. Daarbij investeren bedrijven zelf miljarden in de ontwikkeling en productie van vaccins en medicijnen. En dragen ze de grote risico’s dat deze enorme investeringen niet leiden tot een geregistreerd nieuw vaccin of geneesmiddel. Soms gebeurt dat met gedeeltelijke overheidsinvestering.
Geen monopolie
Ook kan er geen sprake zijn van de door Oxfam Novib veronderstelde monopolie positie. In Europa zijn vier vaccins toegelaten van vier verschillende aanbieders. Wereldwijd gaat het om tien aanbieders, waar het er een jaar geleden nog nul waren. En er zijn nog steeds vaccins in ontwikkeling. Er lopen nu 800 studies naar vaccins en medicijnen tegen COVID.
Lage lonen landen
De VIG onderschrijft de ambitie dat ook lage lonenlanden snel vaccins krijgen. Daarvoor zetten onze leden zich 100% in om de productie van voldoende vaccins voor de hele wereld te realiseren en werken ze samen met overheden, wetenschappers en andere bedrijven om dit voor elkaar te krijgen. Daarnaast stellen geneesmiddelenbedrijven vaccins tegen kostprijs beschikbaar aan lage lonenlanden via het COVAX-programma van de Wereld Handelsorganisatie WHO.
Patenten
Volgens Oxfam Novib zou het goed zijn om de patenten op COVID-vaccins vrij te geven. Maar met alleen het recept ben je er nog niet. Dit werd duidelijk toen eind vorig jaar een producent van vaccins het patent vrij heeft gegeven, en zich nergens een fabrikant meldde om het vaccin na te maken.
Vaccins zijn complexe middelen die je niet in ieder lab kunt maken. Je hebt de kennis, kunde en de fabrieken met de juiste apparatuur nodig om kwalitatief goede en veilige vaccins te produceren.
Complexe productie
Fabrikanten doen hun uiterste best om zoveel mogelijk productie te draaien en hun processen te versnellen. Zo kost het Pfizer zo’n zestig dagen om een partij vaccins te bereiden, waar dat er eerst negentig waren. En is het dit bedrijf gelukt de hoeveelheid enorm op te schroeven. Dat vaccinproductie complex is blijkt uit het feit dat zelfs de grootste vaccinproducent ter wereld, het Serum Institute of India, moeite had om de productie van COVID-vaccins op gang te krijgen.
Samenwerking
Om toch de benodigde aantallen te halen, zijn afgelopen jaar zo’n 300 samenwerkingsverbanden ontstaan tussen geneesmiddelenbedrijven om gebruik te maken van elkaars kennis, kunde en productiecapaciteit. Juist deze samenwerking is de enige weg om tegen COVID en toekomstige pandemieën te vechten. Rammelende rapporten leiden af van de opdracht waar het Oxfam Novib en ook de geneesmiddelensector zich hard voor maakt: COVID-19 terugdringen en de wereld uit helpen.
Interview 29 juli bij Radio Olympia met Oxfam Novib en VIG (vanaf 1:44:00)
