Het oncologische landschap zal er in 2030 voor patiënten met kanker heel anders uitzien. Waar in 2021 de meeste vormen van kanker nog worden vernoemd naar het orgaan waarin het ontstaat, laten nieuwe moleculaire technieken zien dat er ook binnen één orgaan een grote verscheidenheid aan kankersoorten kan bestaan. Dit inzicht maakt het mogelijk om doelbewuster te kiezen voor behandeling op maat. Dat vergroot de kans op een succesvolle behandeling.
Nog geen betaaltitel
‘Dit is een veelbelovend vooruitzicht, maar voor zo’n 40.000 patiënten is het nú al mogelijk om een betere behandeling te krijgen. Dat kan met moleculaire technieken, zoals whole genome sequencing’, zegt Overkamp. ‘Die techniek maakt alle genetische vormen van verandering die een rol kunnen spelen bij kanker in één test duidelijk. Maar hiervoor is nog geen betaaltitel. En dat is een probleem, want dan gebeurt er niets. Woensdag is hierover een debat in de Tweede Kamer. De discussie over het toekennen van een betaaltitel sleept inmiddels al enkele jaren voort. Jammer voor al die kankerpatiënten die hier direct baat bij hebben.’
Bungelen
Die betaaltitel is dus hard nodig. Whole genome sequencing verhoogt de kwaliteit van de zorg én ondersteunt gepast gebruik van geneesmiddelen. Daarmee levert het een belangrijke bijdrage aan effectieve zorg. Overkamp: ‘Daar kan toch niemand tegen zijn, zou je denken.’
Maar Nederland heeft nog veel stappen te zetten in de snelle toegang van nieuwe, vaak levensreddende geneesmiddelen, bleek recent uit de Europese studie ‘Every day counts’. Minister Van Ark erkende dit ook in de Tweede Kamer. We bungelen onderaan het lijstje als het gaat om de toegankelijkheid voor de patiënt.
Diagnoses lopen achter
Overkamp: ‘Een behandeling is pas van waarde voor de patiënt wanneer deze de patiënt ook echt bereikt. Daarbij kwam vorige week het nieuws vanuit IKNL dat de diagnoses van kanker door corona sterk achterlopen, met als groot risico dat kankerpatiënten minder kans hebben op volledig herstel.’
Daadkracht
Laten we stoppen met polderen en een stevige stap voorwaarts zetten, zegt Overkamp. ‘Door deze techniek per direct beschikbaar te maken voor 40.000 patiënten in Nederland, bieden we een mogelijkheid op behandeling voor patiënten met uitzaaiingen van een onbekende primaire tumor én voor fitte patiënten die niet meer reageren op standaard behandeling en nog wel een nieuwe therapie willen proberen.’
Dit vraagt daadkracht van alle betrokken partijen, niet in het minst in de politiek, zegt Overkamp. ‘Wij doen mee. Wie volgt?’
VIG Talk over oncologie (met Koos van der Hoeven en Peter Kapitein)
Europa investeert € 4 miljard in kankerbestrijding
