De Acces to Medicine Foundation legt elke twee jaar de twintig grootste geneesmiddelenbedrijven langs de meetlat, op zeven belangrijke onderdelen. De Access to Medicine Index kijkt naar management, wet- en regelgeving, prijsstelling, patenten, capaciteitsopbouw en donaties. Alle criteria zijn gerelateerd aan de toegang tot geneesmiddelen in 106 arme en lage- en middeninkomenslanden. Zij vertegenwoordigen 83% van alle inwoners wereldwijd.
Top vijf
GSK behoudt de nummer één positie, maar wordt op de voet gevolgd door Novartis, Johnson & Johnson, Pfizer en Sanofi. De twee leidende bedrijven zijn in close competition. Beide bedrijven leveren bewijs dat extra patiënten werden bereikt via toegangsstrategieën zoals billijke prijsstelling en vrijwillige licentie-initiatieven. De inspanningen van GSK op het gebied van Research & Development geven de doorslag.
Ongelijke last
Volgens Access to Medicine zijn er duidelijke signalen dat steeds meer bedrijven toegang tot medicijnen integreren in hun bedrijfsstructuur, R&D-processen en toezicht. Wel valt op dat enkele bedrijven het grootste deel van de last dragen, en dat de activiteiten van de geneesmiddelenbedrijven zich concentreren op een beperkt aantal ziekten en landen. Ook de afgelopen twee jaar lag het zwaartepunt van R&D bij de behandeling van kanker. Wat infectieziekten betreft, kregen hiv en AIDS, tuberculose en malaria opnieuw de meeste aandacht, met COVID-19 als nieuwkomer in 2020.
COVID-19
De coronapandemie heeft geleid tot een enorme toename van R&D-initiatieven gericht op de behandeling en bestrijding van COVID-19. Dat is een goede ontwikkeling, vindt de Access to Medicines Foundation, maar de organisatie maakt zich ernstig zorgen over de geringe aandacht en de paraatheid voor mogelijke andere pandemieën. ‘Corona heeft duidelijk gemaakt dat we ons gezamenlijk, private én publieke instanties, moeten bezighouden met onderzoek naar overdraagbare ziekten, lang voordat epidemieën uitbreken.’
Pfizer sluit deal COVAX
Pfizer en BioNTech hebben maandag bekendgemaakt dat ze een overeenkomst hebben gesloten met COVAX over de levering van maximaal 40 miljoen doses van hun COVID-19-vaccin. COVAX is een wereldwijd initiatief van onder andere de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Coalition for Epidemic Preparedness Innovations om te zorgen voor gelijke toegang tot COVID-19-vaccins in alle landen, ongeacht het inkomensniveau. Pfizer en BioNTech leveren het vaccin zonder winstoogmerk aan de 92 landen die onder de ‘COVAX Market Commitment’ vallen.
Over de Access to Medicine Index
Wereldwijd werken geneesmiddelenbedrijven samen met overheden en universiteiten aan verbetering van de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden. Het gaat hierbij om samenwerkingsprogramma’s rond verbetering van de zorg, voldoende beschikbaarheid van geneesmiddelen, de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen (waaronder vaccins) en aandacht voor preventie. Om de geneesmiddelenbedrijven te stimuleren hier aan te blijven werken, ontwikkelde de Nederlander Wim Leereveld in 2004 de Access to Medicine Index. Elke twee jaar verschijnt een nieuwe ranglijst.
Bericht en rapport Access to Medicine 2021
