Pfizer met BioNTech testten al eerder vaccins tegen de Bèta-variant en tegen een combinatie van Alfa en Delta. Inmiddels zijn de bedrijven een onderzoek gestart naar Omikron. Van AstraZeneca liepen al studies in landen waar de nieuwe variant is gezien, waaronder in Botswana. Het bedrijf hoopt daar een beeld te krijgen van de bescherming. Janssen maakte maandag bekend een Omikron-specifiek vaccin te ontwikkelen.
Terwijl nog wordt onderzocht of de vaccins doeltreffend zijn, dringen regeringen en de volksgezondheidsinstanties er bij de burgers op aan hun bescherming te maximaliseren met boostervaccins - als zij daarvoor in aanmerking komen – en roepen ongevaccineerden op zich te laten vaccineren.
Omikron
De nieuwe coronavariant Omikron is afgelopen week ontdekt bij mensen afkomstig uit Zuid-Afrika, en verspreidt zich razendsnel onder de bevolking. Deze snelle ontdekking van de mutatie was mogelijk dankzij het wereldwijde netwerk van laboratoria die constant bezig zijn met het analyseren van coronamonsters uit de bevolking. De WHO heeft Omikron geclassificeerd als een zorgwekkende variant (Variant of Concern), die nader moet worden onderzocht, omdat ze mogelijk makkelijker overdraagbaar is.
Mutaties
Omikron heeft meer dan 50 mutaties, waarvan 32 zich in het zogenaamde spike-eiwit bevinden, het eiwit waartegen de vaccins gericht zijn. Een aantal mutaties kunnen van invloed zijn op het gedrag van het virus, bijvoorbeeld hoe gemakkelijk het zich verspreidt of hoe ernstig de ziekte is die het veroorzaakt. Op dit moment voeren onderzoekers over de hele wereld studies uit om Omikron beter te begrijpen. De komende dagen worden hier de eerste resultaten van verwacht.
Vinger aan de pols
VIG-directeur Gerard Schouw deelt de zorgen over de plotselinge opkomst van de Omikron-variant. ‘Het coronavirus muteert constant. Bedrijven houden een vinger aan de pols en analyseren de effecten van al die mutaties op de effectiviteit van de beschikbare vaccins en geneesmiddelen. Dat is ook in het geval van Omikron.’ Als het noodzakelijk is om de huidige vaccins aan te passen aan de nieuwe variant, dan kan dit naar verwachting binnen drie maanden gebeuren. Wel moet het nieuw ontworpen vaccin vervolgens getest worden op effectiviteit en veiligheid, in nauw overleg met de toelatingsautoriteiten. ‘Maar nogmaals, of dit allemaal nodig is, weten we nu nog niet. Ook wij houden de resultaten van het onderzoek goed in de gaten.’
