Ik moet mijn achternaam vaak herhalen als ik me aan mensen voorstel. Het is namelijk een Poolse naam: hoewel ik geboren en getogen ben in Engeland, kom ik uit een Poolse familie.
Mijn vader kwam ter wereld in het oosten van Polen, een gebied dat na 1945 onderdeel werd van Oekraïne. En nu wordt er dus gevochten op zijn geboortegrond.
Ik heb nog steeds familie in Polen. Ze vertellen me de verhalen over de vluchtelingenstroom: al meer dan twee miljoen Oekraïners staken de grens over om te ontkomen aan het oorlogsgeweld.
En dat in een regio die al zo vaak een strijdtoneel was. Niet voor niks schrijft historicus Timothy Snyder in het boek ‘Bloodlands’ dat dit gedeelte van Europa tussen 1933 en 1945 de gevaarlijkste plek ter wereld was.
Het verhaal van mijn vader illustreert dat. Als jongeman van twintig werd hij in 1939 ontvoerd door het Sovjet-leger. Hij ontsnapte twee jaar later, sloot zich aan bij het Poolse leger en vocht onder meer in Italië. Na de oorlog kon hij niet meer terug. De nieuwe machthebbers in Polen zagen deze soldaten als vijanden van het communisme. En dat betekende gevangenschap of de doodstraf.
En nu is het dus wéér oorlog. Niemand had verwacht dat zo’n oorlog in het Europa van de 21e eeuw nog mogelijk was. En toch gebeurt het. En zien we dagelijks beelden die nauwelijks te bevatten zijn.
Onbewust brengt me dat terug naar twee jaar geleden. Ook toen gebeurde iets dat ons voorstellingsvermogen te boven ging: een wereldwijde pandemie. Ook toen zagen we huiveringwekkende beelden: uitgestorven straten, overvolle ziekenhuizen en crematoria die overuren draaiden. En ook toen vroegen we ons af hoe dat in deze tijd nog mogelijk was.
Maar er is een groot verschil met nu: in 2020 konden we als geneesmiddelensector onze schrik omzetten in daden. We konden helpen om de crisis op te lossen door te doen waar we zo ontzettend goed in zijn: vaccins en geneesmiddelen ontwikkelen.
Vorige week werden vrijwel alle corona-maatregelen afgeschaft, precies twee jaar na de eerste lockdown. En daar heeft onze sector een grote rol in gehad: in recordtempo zijn vaccins ontwikkeld met een effectiviteit waar we vooraf alleen maar van konden dromen.
Hoe anders is het nu. Want wat kunnen we als geneesmiddelenbedrijven nu doen? Natuurlijk, we doneren geld, zoals vele andere bedrijven. Maar verder kunnen we weinig doen. En dat knaagt aan me.
Meestal sluit ik mijn blog af met een oproep, maar dit keer kies ik voor een vraag. Wat kunnen we als sector doen om Oekraïne te helpen? Hoe kunnen we onze unieke talenten, onze dadendrang en innovatie benutten?
Ik sta open voor suggesties – alles beter dan dit gevoel van onmacht.
Reacties? [email protected]
Dorota Mazurkiewicz
(General Manager Biogen)
