Chloroquine werd in 1934 als malariamedicijn ontdekt door Hans Andersag, werkzaam bij Bayer. Aanvullende tests moeten nog bevestigen wat onderzoek in tien Chinese ziekenhuizen al liet zien: patiënten die een week lang dit medicijn kregen, vertoonden minder koorts, hadden een sneller verbeterende longfunctie, en waren sneller weer virusvrij en genezen.
Onderzoekers van de KU Leuven in België wijzen er op dat er nog aanvullend onderzoek nodig is. Bovendien zijn er wereldwijd slechts enkele fabrikanten die dit medicijn produceren. We moeten dus nog even afwachten hoe dit uitpakt, en hoe snel. Toch is het nu al een interessant verhaal, dat niet op zichzelf staat. Het laat zien hoe een medicijn, relatief goedkoop na patentverlies, jaren na ontdekking nog van waarde kan zijn voor patiënten. Daar zijn veel meer voorbeelden van.
Dankzij innovatieve geneesmiddelen zijn allerlei aandoeningen nu veel beter te bestrijden dan in pakweg 1980. Denk bijvoorbeeld aan hart- en vaatziekten, waarbij de sterfte sinds dat jaar enorm is gedaald: een afname van 70% bij mannen en 63% bij vrouwen. Of neem reuma. Rond mijn geboorte, in 1989, was dit voor patiënten vaak invaliderend, maar nu zie je nauwelijks nog reumapatiënten in een rolstoel. In mijn kindertijd overleden er ook nog talloze mensen aan hiv, maar nieuwe medicatie heeft die sterfte fors terug gedrongen.
En bij kanker stellen diverse geneesmiddelenbedrijven de expertise rond hun medicijnen ter beschikking voor de DRUP-studie, zodat vast te stellen is of een bepaald middel ook tegen een andere variant van deze ziekte werkt. De geneesmiddelensector doet met grote regelmaat een ontdekking voor het leven, waar patiënten generaties lang baat bij hebben.
In de dertig jaar van mijn leven is de wereld ingrijpend veranderd. Medicijninnovaties zorgden ervoor dat de gereedschapskist van artsen in Nederland steeds beter gevuld raakte, zodat patiënten langer in goede gezondheid leven. Of zelfs genezen. Daarom vind ik het zonde dat de publieke discussie zich soms zonder nuances lijkt te concentreren op excessen, die niet representatief zijn voor de waarde van deze sector.
Mijn droom is dat de gereedschapskist van artsen tot in lengte der dagen wordt aangevuld. Er zijn ziektes die we nog niet goed kunnen genezen, zoals dementie en bepaalde varianten van kanker. Het coronavirus laat bovendien zien hoe snel er een nieuwe uitdaging bij kan komen. Hoe mooi is het dat een uitvinding van vandaag over vijftig jaar nog meerwaarde kan hebben, voor een bestaande of nieuwe ziekte? Samenwerking tussen wetenschappers en bedrijven is daarbij broodnodig. Laten we er samen de schouders onder zetten!
Esmé Lighaam
voorzitter Young Innovators of Medicines
