Dragen we middels vaccinatie gezamenlijk de verantwoordelijkheid om de zorg te ontlasten, scholen open te houden en treinen op tijd te laten rijden? En wat kunnen we verwachten van nieuwe behandelingen voor COVID-19 waar we al zo lang van horen? Het doet me denken aan de twisten tussen de rekkelijken en preciezen. Tussen die twee groepen was veel meer aan de hand dan een religieus verschil van interpretatie.
De termen ‘rekkelijk’ en ‘precies’ hebben hun oorsprong in godsdienstige twisten in het begin van de zeventiende eeuw. Remonstranten (rekkelijken) en contraremonstranten (preciezen) twistten over de rolverdeling tussen mens en God. Hoe verhoudt zich menselijke verantwoordelijkheid tot goddelijke voorbeschikking? Dat was de vraag. Tegenwoordig wordt de terminologie vaak gebruikt om de mate van conservatisme te benoemen.
Waarom moest ik hier aan denken? Twee redenen. Op de eerst plaats vanwege de bovengenoemde vraag die bij velen leeft, ook onder hen die reeds een of meerdere coronavaccins hebben gekregen. Niet zozeer conservatisme, maar twijfel. Waarom moet ik mij nu wéér laten prikken?
Een ieder moet, en mag, dit besluit voor zichzelf en soms ook voor zijn dierbaren nemen. De overheid verplicht niemand. Nooit gedaan ook, trouwens. Maar sta mij toe een paar argumenten te geven om het toch vooral wel te doen. Een boostervaccin voorkomt de kans op ernstige ziekte (en soms overlijden) bij kwetsbaren, het voorkomt wederom een overbelasting in de zorg (zodat de reguliere zorg gewoon door kan gaan), het gaat maatschappelijke belasting tegen (denk aan personeelstekorten) en het verkleint de kans op infectie beter dan de bescherming die de huidige vaccins u bieden. Bij dat laatste denk ik bijvoorbeeld aan de kleinere kans op long COVID en een lagere kans dat infectie doorgegeven wordt. Want wat je niet krijgt, kun je ook niet doorgeven.
Ik snap dat wel of niet opnieuw vaccineren voor sommigen een lastige keus is. Denk er goed over na en bespreek het met uw huisarts als u er niet uitkomt.
En dan het tweede punt. Nederland maakt, in vergelijking met de landen om ons heen, nog relatief weinig gebruik van alle beschikbare nieuwe behandelingen tegen COVID-19, om de impact van de pandemie te dempen. Weliswaar zetten we oude geneesmiddelen in en kunnen we thuis aan de zuurstof indien nodig, maar de COVID-19 specifieke geneesmiddelen die parallel aan de vaccins zijn ontwikkeld, blijven op de plank liggen. Mijn interpretatie is dat dit deels te maken heeft met wetenschappelijk conservatisme. Hoewel de pandemie nog niet voorbij is, zitten we niet langer in de acute fase van de pandemie. Dat maakt het zorgveld wellicht wat voorzichtiger of preciezer. Als er bijvoorbeeld geen specifieke data voor de inzet van een nieuw COVID geneesmiddel bij een bepaalde patiëntengroep voorhanden is, wordt een geneesmiddel niet ingezet. En dat terwijl het vaak logisch en wetenschappelijk te verantwoorden is om zonder die data toch een gecalculeerd risico te nemen. Immers, er zijn vaak geen alternatieve behandelmethoden.
Helaas loopt Nederland niet voorop met het implementeren van nieuwe COVID-behandelingen, terwijl dit wel een belangrijke pilaar onder de bestrijding van de pandemie kan zijn. We moeten immers op het ergste voorbereid zijn. Deze week onderstreepte een Chinese studie het vermogen van het coronavirus om opgebouwde immuniteit te omzeilen. Ook de snelheid waarmee het virus muteert is opnieuw hoog. Terwijl de sector blijft werken aan updates van vaccins tegen zogeheten variants of concern, is het essentieel om vroegtijdig patiënten te behandelen, met name de kwetsbaren. Soms ook als we nog geen zekerheid hebben over het effect in een specifieke patiëntengroep.
In deze fase van de pandemie is precies weten goed, maar rekkelijk begrijpen beter.
Marc Kaptein, medisch directeur Pfizer Nederland
Skipr: ‘Aantal opgenomen mensen met corona loopt snel op’
Coronadashboard Rijksoverheid
