Dat zegt Clémence Ross-van Dorp in een interview met de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen over het Nationaal Actieprogramma 'Nieuwe kansen voor Topsector Life Sciences & Health’. Het plan zou deze week worden aangeboden aan het kabinet, maar werd uitgesteld vanwege crisisberaad. Ross-van Dorp is begin dit jaar aangesteld als ambassadeur van de LSH-sector. Haar opdracht: onderzoek hoe Nederland het beste de maatschappelijke, wetenschappelijke en economische kansen van de Nederlandse LSH-sector kan verzilveren.
In gesprek
Hiervoor ging de voormalig staatssecretaris de afgelopen negen maanden in gesprek met alle relevante partijen waaronder het Rijk, regionale clusters, gemeenten, bedrijven, gezondheidsfondsen, patiëntenverenigingen, universiteiten en klinische centra in het LSH-domein. Ross-van Dorp: ‘Dit waren zeer inspirerende gesprekken! Het valt me op dat het een ontzettend energiek en enthousiast veld is, met een enorme drive om beter te worden. Zelfs toen de omvang van de coronapandemie duidelijk werd in maart, bleef dat optimisme de boventoon voeren.’
Profiel aanscherpen
‘Wat ik heb opgehaald uit deze gesprekken is dat de LSH-sector op veel fronten een belangrijke sector is voor Nederland. Helaas wordt dat nog niet altijd zo door iedereen ervaren. Wel binnen de regionale clusters, waar sprake is van sterke ecosystemen, maar op nationaal niveau valt er nog wel wat werk te verzetten’, zegt Ross. ‘Daarom is het belangrijk om samen met alle spelers uit het ecosysteem, vertegenwoordigers vanuit al die regio’s, science parks, hubs, te werken aan een nationale propositie. Hoe kunnen we een zo’n sterk mogelijk profiel neerzetten, ook naar het buitenland toe. Dat is de kern van mijn opdracht.’
Onderscheidend vermogen
Waar zit de dan die kracht van de Nederlandse LSH-sector? Ross-van Dorp: ‘Ik geloof sterk in de kracht van de verbinding in Nederland. We zijn een relatief klein land met een hoge dichtheid aan van alles: universiteiten, ziekenhuizen, biofarmaceutische bedrijven, hoog opgeleide mensen, een goed ontwikkelde infrastructuur. We hebben echt veel verworvenheden. Daarbij hebben we hier een manier van werken die transparant, snel, compact en weinig hiërarchisch is, waardoor we flexibel kunnen inspelen op veranderingen in de wereld. Dat zie je ook werkelijkheid worden in deze COVID-periode. Het bedrijfsleven dat samen met de rest van het ecosysteem uitermate snel weet te handelen in de bestrijding van corona.’
Katalysator
De komst van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) ziet Ross als erkenning van de kracht van de Nederlandse LSH-sector. ‘Ik zie het als een pluim op al het werk dat al gedaan is’, zegt ze. ‘Maar de komst kan als extra katalysator werken. Uiteraard is de EMA er voor heel Europa, maar de nabijheid betekent dat het toch makkelijker is contact te leggen. Veel bedrijven hechten daar aan. Laten we die kansen benutten en nog meer partijen aan ons binden.’
Internationale wedstrijden
Maar uiteraard zijn er altijd verbeterpunten, voegt Ross-van Dorp hier aan toe. ‘COVID heeft ons laten zien dat we tot veel meer in staat zijn, dan we voorheen dachten. Dit toont aan dat we snel en flexibel in kunnen spelen op grote maatschappelijke vraagstukken die in de hele wereld leven. Dat kan ons een interessante partner maken.’ Dus is het noodzakelijk om dat ook internationaal te laten zien, vindt Ross-Van Dorp. ‘We moeten al die regionale inspanningen naar een hoger plan brengen. Je kunt geen internationale wedstrijden spelen, als je alleen maar een regionale competitie hebt. De optelsom van de delen is niet hetzelfde als wat je zou kunnen doen als die verbinding er wel is. Daar moeten we sterker in worden. Dan heb je internationaal een veel sterkere uitstraling.’
Rol bedrijfsleven
Duurzame betaalbaarheid van de zorg is noodzaak, vindt Ross. ‘Helaas wordt het bedrijfsleven vaak aangewezen als enige oorzaak van dure geneesmiddelen. Dat is veel te kort door de bocht. Ondanks uitwassen, doet dat geen recht aan de sector. Als je naar het hele ecosysteem kijkt, zie je dat de waardering vaak gaat naar de onderzoekskant: de academie en de ziekenhuizen. Daarmee wordt uit het oog verloren dat we fantastische bedrijven hebben die veel mooie, innovatieve producten ontwikkelen, waarmee we tot de top van de wereld behoren.’
Rechtsback
Farmabedrijven doen er goed aan om zich meer zichtbaar te verbinden met partijen – én successen - waar ze mee samenwerken aan innovaties, adviseert Ross-van Dorp. ‘Kijk bijvoorbeeld naar het bestrijden van COVID-19. Laat zien dat je onderdeel bent van het systeem, en leg uit wat je doet aan de hand van resultaten die je hebt behaald, en wat dit betekent voor mensen. Daar gaat het uiteindelijk om’, vervolgt ze. ‘Je kunt moeilijk de rol van farma negeren. Het is een beetje het verhaal van de rechtsachter. Dit is misschien niet de meest sexy positie, want iedereen wil kijken naar de spits, maar zonder die rechtsback heb je toch grote kans dat je de wedstrijd verliest. Je hebt alle competenties nodig.’
Resultaatgerichtheid
Ross-van Dorp: ‘Ik ben onder de indruk van de resultaatgerichtheid van de geneesmiddelensector, als ik kijk naar bijvoorbeeld opleiding, educatie, duurzaamheid, een gedragscode.’ Daarnaast kan farma een belangrijke bijdrage leveren aan oplossingen voor een aantal urgente maatschappelijke uitdagingen, gelooft ze. 'Naast COVID-19 zijn er nog vele andere ziekten die aandacht vragen, niet in de laatste plaats chronische aandoeningen. Denk aan preventie en het langer arbeidsproductief houden van mensen en dat ze mee kunnen doen aan de samenleving.’
Holistische benadering
Volgens Ross-van Dorp moeten we meer naar een holistische benadering van de zorg toe. ‘Daar zijn alle partijen, in Nederland en daar buiten, al druk mee bezig, want dat is dé toekomst. Personalised medicine speelt daarbij een sleutelrol. Vanuit een nationale propositie willen we laten zien dat Nederland daarmee voorop kan lopen. En wat is daar voor nodig? Denk aan nieuwe verdien- en financieringsmodellen. Maar ook aan artificial intelligence en een federatief systeem voor dataverzameling, zoals in Denemarken.’
Conclusie
Nederland heeft alles in huis om uit te groeien tot een belangrijke wereldspeler in het LSH-domein. De volgende stap is om samen met alle spelers in de regio’s, hubs en science parks te werken aan een nationale propositie. ‘Maak een nationaal verhaal, met een nationaal team.’ Ross-van Dorp staat open om deze missie verder vorm te geven, maar ze laat dat ook met vertrouwen over aan de sector zelf. ‘Eén ding is zeker, de Nederlandse LSH-sector is sterk, innovatief en heeft er zin in. Aan ambities geen gebrek! Die beweging is er heel duidelijk van onderaf. Ik hoop dat de ministers, maar ook provincies en gemeenten dit oppakken en met elkaar de samenwerking aan gaan. Als we op wereldniveau de sterkste willen zijn en blijven, moet je dat ook vanuit de overheid verbinden, sturen en steunen.’
