De ene Nederlander is de andere niet. De beroepsbevolking wordt diverser, met verschillende culturele of religieuze achtergronden. Toch hebben acht van de elf verlofdagen – behalve Nieuwjaarsdag, Koningsdag en Bevrijdingsdag - een christelijke oorsprong. Steeds vaker laait de discussie op als er weer zo’n dag aankomt, zoals Hemelvaartsdag. Want waarom krijgen werknemers wel standaard vrij met Pasen, Pinksteren, Kerst, maar niet met Eid al-Fitr (het Suikerfeest) of bijvoorbeeld om Ketikoti (de afschaffing van de slavernij) te vieren?
Van de maatschappelijke verantwoordelijkheid die hierin doorklinkt, wordt ook de geneesmiddelensector zich steeds bewuster. ‘De Code’ die VIG-leden hebben ondertekend, spreekt in dat kader van ‘goed werkgeverschap’. Maar wat is goed? En welke prioriteit heeft verlof precies bij bedrijven, binnen dat veelomvattende werkgeverschap? De Code zegt hierover: ‘Het instellen van een interne code, diversiteitsbeleid, klokkenluidersregeling, vertrouwenspersoon of een interne klachtenregeling draagt bij aan een verantwoord arbeidsklimaat.’
Qua inclusie- en diversiteitbeleid heeft AstraZeneca al stappen gezet. Extern is het bedrijf betrokken bij de jaarlijkse Diversity Day -, dit najaar op 3 oktober. Intern bouwen ze al jaren aan een cultuur van gelijke kansen voor iedereen. Met als hoekstenen: inclusiviteit en diversiteit. Country president Martijn Bax: ‘We werken actief aan een cultuur waarin collega’s zich uitspreken en zich veilig voelen. Talent komt tenslotte het best tot zijn recht in een omgeving waarin iedereen zichzelf kan zijn. Maar we moderniseren ons arbeidsvoorwaardenbeleid ook. Er is bij ons geen loonkloof tussen mannen en vrouwen. Daarnaast hebben we vorig jaar ons bevallings- en ouderschapsverlof gemoderniseerd. Ook niet-dragende ouders hebben nu recht op bevallingsverlof, bijvoorbeeld wanneer een gezin bestaat uit twee vaders en een draagmoeder. En de verlofregeling voor feestdagen is gebaseerd op eigen keuze.’
Concreet betekent dit dat medewerkers de keuze hebben uit vier vrije dagen-kalenders, gebaseerd op de joodse, islamitische, hindoeïstische en christelijke kalenders. Bax: ‘Iedereen heeft evenveel vrije dagen. Collega’s die voor de joodse feestdagenkalender kiezen, hebben dus andere verlofdagen dan degenen die de islamitische of christelijke feestdagenkalender volgen.’
Ook Roche initieerde een diversiteitsbeleid voor verlof. Nikki van Rosmalen, People & Culture business partner: ‘Diversiteit is een belangrijk aandachtspunt binnen Roche. Ook vanuit de internationale organisatie is er veel aandacht voor. In Nederland hebben we de verlofregeling aangepast.’ Verder heeft het bedrijf een projectteam ingezet. ‘Dat brengt in kaart welke vervolgstappen we kunnen zetten. Ook organiseren we met regelmaat bijeenkomsten over een breed scala van gerelateerde onderwerpen.’
Het fenomeen leeft dus. Blijkbaar niet voor niets dat Van Dale in 2019 ‘diversiteitsverlof’ al nomineerde voor woord van het jaar. Het verloor toen van ‘boomer’. Maar voor de invoering ervan hoefde de maatschappij niet te wachten tot Pasen en Eid al-Fitr op een dag vielen. Want een veelbelovend begin is gemaakt. Ook binnen onze sector.