Dat blijkt volgens Wim de Haart, Manager Gezondheidseconomie en Vergoedingen van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, uit de recente publicatie van het minister van VWS (Facts & Figures Geneesmiddelen, aug 2022) met de belangrijkste kwantitatieve data over geneesmiddelen in Nederland. Uit de publicatie blijkt dat Nederland in de top drie zit van landen met de laagste prijzen.
Daarom is het plan van Minister Kuipers om de vergoedingslimieten van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem fors te verlagen onnodig en onrealistisch Kuipers wil met deze bezuiniging de kosten van het medicijngebruik nog verder verlagen. 'In het licht van deze recente VWS-cijfers kunnen we grote vraagtekens zetten bij het nut, de noodzaak en realiteitsgehalte van deze operatie, aldus de Haart. ‘Het verschuift de kosten van de verzekeraar naar de patiënten. Als patiënten hun vertrouwde geneesmiddel willen blijven gebruiken, gaan ze daarvoor bijbetalen.’
Alleen in Zweden en Denemarken ligt het prijspeil nog lager dan in Nederland. ‘Het gemeenschappelijke kenmerk tussen Zweden, Denemarken en Nederland is het hoge gebruik van ‘generieke’ geneesmiddelen,’ volgens De Haart. ‘In Nederland kopen zorgverzekeraars via hun preferentiebeleid scherp in en apothekers leveren daardoor hoofzakelijk het goedkoopste middel aan patiënten. Ook bij het voorschrijven gebruiken zorgverzekeraars financiële prikkels om artsen doelmatig voor te laten schrijven.’
Daarnaast kennen we in Nederland maximumprijzen binnen de Wet Geneesmiddelprijzen. Recente aanpassing van deze wet heeft ook tot aanmerkelijke prijsdalingen geleid. Volgens de Stichting Farmaceutische Kengetallen zijn de geneesmiddelenprijzen de afgelopen 25 jaar met 60 procent gedaald.
Figuur 1: Ontwikkeling prijsvergelijking voor geneesmiddelen met concurrentie, 2014-2021 (bron: VWS)
Ook de prijzen van merkgeneesmiddelen laten een dalende trend zien. Nederland behoort tot de middenmoot in Europa (plek 9 van de 20). Dit betreft vooral geneesmiddelen voor behandelingen in het ziekenhuis. In 2016 stond Nederland nog op plek 16. Volgens De Haart moeten de prijzen van Nederlandse geneesmiddelen dan ook meer in een internationale context bekeken worden. ‘We zijn in Europa een lage-prijzen land. Een realistisch geneesmiddelenbeleid zou hier rekening mee moeten houden. Het doel moet niet alleen zijn om verdere verlaging van kosten te bewerkstelligen. We moeten ook oog hebben voor de gezondheidseffecten op langere termijn.’