24-05-2022

‘Het leven van 70.000 diabetici staat straks op z’n kop!’

Diabetes chronische ziekte
‘Wie gaat straks de 70.000 diabetespatiënten in Nederland vertellen dat zij moeten overstappen op een ander medicijn? Net als miljoenen andere patiënten in Nederland? Dat zegt Sanne Groenemeijer, algemeen directeur Novo Nordisk, fabrikant van onder andere insulines, naar aanleiding van het bezuinigingsvoorstel van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).

In een Kamerbrief op 19 april kondigde minister Kuipers de aanpassing van het GVS aan. Hiermee wil hij een bezuiniging van € 140 miljoen realiseren. Het gevolg van de bezuiniging is dat miljoenen patiënten moeten overstappen van hun vertrouwde geneesmiddel naar het goedkoopste middel of moeten gaan bijbetalen.

Generieke insulines

In het geval van diabetes zijn er inderdaad goedkopere generieke insulines beschikbaar, geeft Groenemeijer aan. ‘Deze werken voor een groot deel van de diabetespatiënten, maar medisch gezien is het voor een bijna net zo grote groep gebleken dat zij meer baat hebben bij modernere middelen. Elke internist kan dat beamen.’

Toch wil de minister dat de oudere, goedkopere insuline weer wordt voorgeschreven; als de GVS-modernisering doorgaat op 1 januari 2023, zal alleen het goedkoopste middel beschikbaar zijn zonder eigen bijdrage. Groenemeijer: ‘Op papier lijken langwerkende insulines inwisselbaar. In de praktijk zijn ze dat vaak niet.’

Betere zorg voor hetzelfde geld?

Op 9 juni debatteert de Tweede Kamer over het toekomstige geneesmiddelenbeleid. Groenemeijer: ‘De Tweede Kamerleden en de minister staan dan voor een fundamentele keuze. Of ze kiezen voor ‘betere zorg voor hetzelfde geld’, of ‘minder passende zorg voor minder geld’.’

Vooralsnog lijkt de minister voor het laatste te kiezen, aldus Groenemeijer. ‘Ik heb nu al te doen met de huisarts en apotheker: elke dag patiënten uitleggen dat het oude, vertrouwde werkende medicijn niet meer voorgeschreven wordt zonder bijbetaling. Niet alleen aan diabetes-patiënten, maar aan zo’n 6 miljoen patiënten die geconfronteerd worden met deze overheidsmaatregel. En wat te denken van de flinke en langdurige administratieve lasten die het wisselen van medicijnen voor zorgprofessionals met zich meebrengt? De werkelijke opbrengst van de bezuiniging is dus veel lager.’

Zijn medicijnen wel duur?

Een veel gestelde vraag aan geneesmiddelenbedrijven is: waarom kunnen de prijzen van geneesmiddelen niet dalen? Groenemeijer: ‘Begrijpelijk, maar even terecht is de vraag: is het medicijn wel duur? De kosten van de betreffende langwerkende insuline zijn gemiddeld 415 euro per gebruiker per jaar, op basis van een niet-geïndexeerde prijs uit 1999. Als dit plan doorgaat, zouden we innovaties moeten brengen nog ruim onder de prijs van 23 jaar geleden.’

Laagste prijs Europa

Een fabrikant investeert in nieuwe medicijnen, die weer beter zijn dan de oude, voor vaak specifieke patiënten, legt Groenemeijer uit. ‘Die ontwikkeling is risicovol en duur. Als de prijs van zo’n medicijn in Nederland het laagst van de hele Europese Unie is - en dat zal het geval zijn als de minister zijn plan doorzet – dan kunnen fabrikanten niet anders dan nieuwe medicijnen eerst en voorlopig alleen in andere landen verkopen. Terwijl ook de Nederlandse diabetespatiënt wellicht reikhalzend uitziet naar nieuwe innovaties, zoals insulines die anders, of minder vaak hoeven te worden toegediend.’

Stop de modernisering

De oproep van Groenemeijer aan de Tweede Kamer en de minister is simpel: ‘Stop met de ‘modernisering’ van het GVS. Het is een verkeerde bezuiniging met impact op het dagelijks leven van miljoenen patiënten.’