Zonder innovatie komen we nergens. Dat stelt demissionair minister van Economische Zaken en Klimaat Micky Adriaansens in het jaarverslag WBSO 2023. Ook de vier partijen die onlangs een hoofdlijnenakkoord sloten, willen prioriteit geven aan innovatie. ‘Als bedrijf zijn we erg blij met deze ambitie’, aldus Koen Venekamp, Lead Government Affairs & Policy bij Johnson & Johnson Innovative Medicine (J&J). ‘Het komt nu aan op de uitwerking in concreet, toekomstbestendig beleid.’
Venekamp roept de partijen en de nieuwe bewindspersonen op om, bij het uitwerken van het hoofdlijnenakkoord, zich te blijven inzetten voor een ijzersterk innovatieklimaat en een aantrekkelijk investeringsklimaat. ‘Zij zijn sterk onderling verbonden en belangrijke randvoorwaarden voor een internationaal biotechbedrijf als J&J, onder meer voor onze R&D- en high-tech productie-activiteiten. Nederland is van oudsher een aantrekkelijk land voor een bedrijf om zich te vestigen. Het is cruciaal dat dit ook zo blijft.’
Verbeteren vestigingsklimaat
De concrete uitwerking van het hoofdlijnenakkoord in beleid volgt in de komende tijd. Venekamp: ‘Het hoofdlijnenakkoord bevat forse maatregelen die onderwijs en onderzoek raken. Maar over het algemeen stemt het akkoord op bepaalde punten best wel optimistisch. Denk aan het verbeteren van het Nederlandse vestigingsklimaat, door prioriteit te geven aan thema’s als talent, versterking van de kenniseconomie en innovatie. En aan de ambitie om in de top vijf te komen van landen met een goede concurrentiepositie.’
Onmisbare regelingen
Ook vindt Venekamp het positief dat het hoofdlijnenakkoord beschrijft dat er ook naar fiscale maatregelen gekeken gaat worden, in relatie tot verbeteren van het vestigingsklimaat. ‘Om dat te expliceren: de Wet Bevordering Speurwerk & Onderzoek (WBSO), maar bijvoorbeeld ook de Innovatiebox (een lager tarief vennootschapsbelasting voor winsten op innovatieve activiteiten) en de 30%-regeling (een vergoeding voor kenniswerkers die tijdelijk in Nederland werken) zijn ontzettend belangrijk, zowel voor grote en kleine innovatieve bedrijven, als voor kennisinstellingen. Ze bevorderen innovatie en daarmee zijn ze ook een impuls voor onze gezondheid, onze welvaart en ons toekomstig verdienvermogen.’
WBSO succesvol
Uit het jaarverslag WBSO 2023, dat onlangs verscheen, blijkt dat bedrijven steeds meer in R&D willen investeren. In 2023 ging het om ongeveer €8,7 miljard euro. Daarmee werd het record van 2022 opnieuw verbroken. J&J is één van de ruim 18.000 bedrijven die gebruik maken van de WBSO. ‘De WBSO-subsidie is er voor bijna alle ondernemers in Nederland: van eenmanszaken en zzp'ers tot mkb en grote bedrijven. Via de WBSO kunnen bedrijven een deel van de loonkosten en andere uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling verlagen. De hoogte van de subsidie hangt af van de hoeveelheid uren die het bedrijf in R&D steekt’, verduidelijkt Venekamp. ‘Dat er zoveel bedrijven gebruikmaken van de regeling laat zien dat we R&D-activiteiten succesvol aan Nederland kunnen binden.’
IJzersterk innovatieklimaat
Venekamp noemt de WBSO dan ook een belangrijk ingrediënt voor een ijzersterk innovatieklimaat. ‘En een sterk innovatieklimaat is cruciaal voor de toekomst van ons land.’ J&J heeft in Nederland een onderdeel dat innovatieve geneesmiddelen ontwikkelt en een onderdeel voor medische technologie. Bij elkaar opgeteld werken er bijna vijfduizend mensen op zeven verschillende locaties van het bedrijf. Van productie tot kwaliteitscontroles en logistiek. ‘Dat we die end-to-end-positie hebben, is heel mooi en ook bijzonder, maar zeker geen vanzelfsprekendheid’, licht Venekamp toe. ‘Activiteiten kunnen ook naar een ander land gaan.’
Voorspelbaar, consequent beleid
‘Het hoofdkantoor van een groot internationaal bedrijf als J&J kijkt scherp naar welk land voor welk type activiteiten het meest aantrekkelijk is’, vervolgt Venekamp. ‘Een voorspelbaar en consequent beleid speelt daar een rol bij. De vorige regering heeft biotech als sleuteltechnologie aangewezen. Dat is mooi. Maar als patiënten in Nederland vervolgens veel langer moeten wachten op toegang tot een behandeling dan in andere landen, dan loopt het mank. Die boodschap zal ik ook bij het nieuwe kabinet onder de aandacht blijven brengen’.
