30-05-2023

Meer kennis nodig over duurzame medicijnen

Care duurzaam stethoscoop
De geneesmiddelensector doet de laatste jaren steeds meer aan duurzaamheid – bijvoorbeeld via de Ketenaanpak Medicijnresten in water – maar er is ook nog veel werk aan de winkel. Zo is meer onderzoek nodig, om goed te kunnen bepalen welke geneesmiddelen duurzaam zijn, en welke niet. En vooral ook: waar en hoe verbeteringen mogelijk zijn.

Dat was vrijdag 26 mei een van de conclusie tijdens een bijeenkomst van Bruggink Communicatie Support bij MSD in Haarlem, met ondersteuning van Axon Healthcare. Het thema was: ‘Duurzaamheid in de zorg: modegril of nieuwe werkelijkheid?’
Moderator Jan Güse (Novartis, oud-Axon) nam samen met het panel en referenten de aanwezigen mee in de actuele uitdagingen. Het panel bestond uit Joba van den Berg (CDA), Brigit van Soest-Segers (NVZA), Nicole Hunfeld (Erasmus MC/ KNMP), Renée de Vries (VIG, AstraZeneca), Caroline Moermond (RIVM) en Joop Simonis (MSD).

Tjongerschans

Zo sprak Nicole Hunfeld uit dat zij vanuit het Erasmus MC voornamelijk de focus legt op het verminderen van de 7 kilo afval die ontstaat door één persoon een dag op de intensive care te verplegen: ‘We moeten af van wegwerpproducten, en de zorg verplichten tot hergebruik.’
Brigit van Soest liet zien dat inzichtelijk maken van je verspilling, zoals recent in het Tjongerschans ziekenhuis in Heerenveen is gebeurd, de eerste stap is tot bewustwording. Zij riep de zaal op om aan te sluiten bij duurzame initiatieven, kennis breed toe te passen, data te delen en – heel actueel – het eigen netwerk in te zetten om in Europa heruitgifte mogelijk te maken.

Vervolg op ketenaanpak

Caroline Moermond sprak over de milieurisico’s van geneesmiddelen: ‘Ons drinkwater is veilig, maar de bronnen staan onder druk.’
In welke mate, en de last per product, is nu niet goed te meten. Zo gelden de huidige criteria uitsluitend voor nieuwe geneesmiddelen en wordt alleen ecotoxiciteit gemeten, maar de doorvergiftiging niet. De Ketenaanpak Medicijnresten in Water krijgt dan ook een vervolg: samen met VWS wordt een afweegkader voor geneesmiddelen opgezet.
Renée de Vries vertelde hoe de VIG zich met haar leden inzet om de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 uit te voeren. Zij gaf ook aan dat je bij milieu-impact van geneesmiddelen ook moet kijken naar de uitstoot die een pil elders in de zorg bespaart. ‘Kijk naar het hele zorgpad.’

Beschikbaar, bereikbaar, betaalbaar

Joop Simonis liet zien hoe de gastlocatie MSD haar duurzaamheidsstrategie vorm geeft met mooie voorbeelden van een zonnepark, plastic vrije verpakkingslijn en een biodiversiteitsveld, maar vooral ook haar medewerkers meeneemt in het Green By Choice programma
Joba van den Berg besprak vanuit de drieslag ‘beschikbaar, bereikbaar en betaalbaar’ dat we ons hard moeten maken voor hergebruik, en dat dit al bij het design begint, ook in het besef dat grondstoffen eindig zijn. Wetgeving zou nodig zijn om het proces van verduurzaming te versnellen en een gelijk speelveld te creëren, aldus Van den Berg.

Patiënt informeren

Geïnspireerd door de voorbeelden kwam ook vanuit de zaal de discussie op gang. Het leek het Zorginstituut nog niet snel genoeg te gaan; er is nog veel te weinig bekend. Daarnaast is de patiënt, een belangrijke speler in de hele keten, nu vaak nog niet geïnformeerd: er is simpelweg nog geen goede keuze voor te leggen, doordat geneesmiddelen nog niet met elkaar te vergelijken zijn.
Eensgezind waren de deelnemers over preventie. Veel gezondheidswinst is mogelijk wanneer we onze leefomgeving en leefstijl veranderen. Zo zijn ziektes te voorkomen.