14-09-2020

Meeste Nederlanders houden medicijnen over

Meer dan 80% van de Nederlanders houdt weleens medicijnen over na gebruik. Een deel van hen weet niet wat ze met de ongebruikte medicijnen moet doen, en spoelt het door toilet of gootsteen. Hierdoor komt het in het milieu terecht.

Ongeveer de helft van de mensen die wel eens medicijnen overhoudt, weet goed de weg naar de openbare apotheek te vinden om de ongebruikte medicijnen in te leveren. Dat blijkt uit een pilot onderzoek van de Coalitie Duurzame Farmacie (KNMP, VIG, Bogin, Neprofarm), IVM en MediSchoon in opdracht van het ministerie van VWS.

Medicijnresten in water
Medicijnresten in het milieu kunnen een negatief effect hebben op organismen in water en de bereiding van schoon drinkwater moeilijker maken. Daarom is het van belang dat overgebleven geneesmiddelen altijd ingeleverd worden bij de apotheek of de milieustraat.
De geneesmiddelen- en watersector roepen alle Nederlanders op om hun ongebruikte medicijnen in te leveren bij hun apotheek tijdens de Week van Ons Water (10 – 25 oktober 2020). Onder het motto: Medicijnen over? Laat het milieu niet in de steek, lever ze in bij de apotheek!

Onderzoek
Een pilot inzamelweek bij openbaar apotheken in Zoetermeer en Noord-Nederland zorgde ervoor dat er in een week tijd meer dan 400 kilogram aan medicijnresten extra werd ingeleverd. In een enquête werden ruim 700 patiënten gevraagd naar de redenen voor het overhouden van medicijnen. De voornaamste reden was dat, achteraf gezien, medicijnen vaak voor een te lange periode zijn meegegeven. Dit komt omdat tussendoor de situatie kan wijzigen, waardoor bijvoorbeeld de behandeling wordt aangepast. Aris Prins, voorzitter van de apothekersorganisatie KNMP: ‘Maar ook als mensen meer informatie zouden delen met het apotheekteam zouden we er met elkaar voor kunnen zorgen dat medicijnen minder vaak overblijven!’

Eigen steentje bijdragen
Het overgrote deel van de ondervraagde patiënten (90%) vindt meer aandacht voor het terugbrengen van overgebleven medicijnen belangrijk. Zij willen hier hun steentje aan bijdragen. Minstens driekwart van de patiënten gaf aan een inzamelweek daarbij stimulerend te vinden.

Medicijnresten in het milieu
Ongeveer 90-95% van de medicijnresten belanden in het water via de urine en ontlasting, het overige deel, 5-10%, door medicijnresten die onzorgvuldig zijn weggegooid. Door de vergrijzing neemt het aantal medicijngebruikers toe, waardoor de hoeveelheid medicijnresten in het milieu toeneemt. Bovendien stijgen de concentraties van medicijnresten in het water, doordat er steeds vaker periodes van droogte voorkomen.

Antibioticaresistentie
Richard Flipse, programmamanager Ons Water: ‘Een deel van de medicijnresten in water kan een negatief effect hebben op waterdieren en op de kwaliteit van de bronnen voor drinkwater. Ook vinden we antibiotica in ons oppervlaktewater wat voor verspreiding van resistente bacteriën kan zorgen.’ Gerard Schouw, directeur van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG): ‘Antibioticaresistentie vormt een risico voor de volksgezondheid. Het correct omgaan met medicijnresten is ook daarom belangrijk. Hierin heeft de hele medicatieketen een verantwoordelijkheid: geneesmiddelbedrijven, artsen, apothekers, zorgverzekeraars, gemeenten én patiënten.’

Week van Ons Water
De Week van Ons Water is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de Unie van Waterschappen, het Interprovinciaal Overleg, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Vewin, het Deltaprogramma en alle waterschappen, provincies, gemeenten en waterbedrijven. Deze organisaties willen Nederlanders bewuster maken van het bijzondere van water. Door te laten zien wat er aan watermanagement gebeurt in Nederland en bij jou in de buurt. Door te laten zien wat er nodig is voor de toekomst, want we zijn nooit klaar met ons water. En door tips te geven wat je zelf kunt doen. Want hoe beter we voor ons water zorgen, hoe meer we ervan kunnen genieten!

Rapport Effecten van pilot inzamelweek van ongebruikte medicijnen

Artikel Radar: Medicijnverspilling, wat is ertegen te doen?