De komende twee jaar komen er naar verwachting 266 nieuwe geneesmiddelen en 195 bestaande geneesmiddelen op de Europese markt voor een nieuwe indicatie. Dat blijkt uit de nieuwe Horizonscan Geneesmiddelen die Zorginstituut Nederland vorige week publiceerde.
Veel van deze nieuwe geneesmiddelen en indicatie-uitbreidingen zijn op het gebied van kanker. Daarnaast zijn er ook meerdere geneesmiddelen in ontwikkeling voor een aantal neurologische aandoeningen en leverziekten. ‘Het toont de toewijding van innovatieve geneesmiddelenbedrijven om het leven van uiteenlopende patiënten te verbeteren en verlengen’, vindt Guido van den Boom van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG).
ALS
Voor ALS, een ziekte van de zenuwcellen die vanuit de hersenen de spieren aansturen, zijn vier geneesmiddelen in ontwikkeling. Momenteel zijn er nog geen geneesmiddelen die ALS genezen. Wel één middel dat het ziekteverloop remt. ‘Het stemt hoopvol dat er meerdere middelen in ontwikkeling zijn die mogelijk een beter perspectief geven aan mensen met ALS’, aldus Van den Boom. Na het ontstaan van de eerste symptomen hebben mensen met ALS een gemiddelde levensverwachting van drie tot vijf jaar.
Alzheimer
Ook voor de ziekte van Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie, zijn meerdere therapieën in ontwikkeling. Voor deze drie middelen komen bijna 200.000 mensen met Alzheimer potentieel in aanmerking. ‘Alzheimer is een slopende ziekte. In 2024 is het aantal patiënten naar schatting verdubbeld. In Nederland werkt een landelijk, multidisciplinair consortium aan een toekomst met gepersonaliseerde diagnostiek, predictie en preventie van Alzheimer. Van dit zogeheten ABOARD-project is de VIG ook partner.’
Uiteenlopend
Verder zijn onder meer voor de erfelijke aandoening de ziekte van Duchenne en leverziekten NASH en PCB geneesmiddelen in ontwikkeling. De horizonscan toont dat geneesmiddelenbedrijven therapieën aan het ontwikkelen zijn voor zowel veelvoorkomende ziekten als voor zeldzame ziekten. Ook qua type therapieën is er variatie. Er komen bijvoorbeeld ook weer nieuwe gentherapieën aan.
Tweede helft 2024
Op de kortere termijn, de tweede helft van 2024, worden 45 nieuwe geneesmiddelen en 53 indicatie-uitbreidingen verwacht. Het merendeel betreft geneesmiddelen op het gebied van oncologie: twaalf nieuwe geneesmiddelen en veertien indicatie-uitbreidingen. Voor neurologische en cardiovasculaire aandoeningen zijn beide acht nieuwe geneesmiddelen in ontwikkeling. En op het vlak van zowel de hematologie als de endocrinologie/ stofwisseling komen er vijf nieuwe geneesmiddelen aan.
Nog uitgebreider
‘De Horizonscan Geneesmiddelen is een vaste waarde geworden in ons geneesmiddelensysteem. Het richt de blik naar voren om te zien wat er aan innovatie bijkomt, zodat alle zorgpartijen zich hierop kunnen voorbereiden’, licht Van den Boom toe. ‘De scan zou nóg waardevoller als hij ook zou vermelden wat er van de horizon verdwijnt. Daarmee doel ik op zorg die door de nieuwe innovaties wordt vervangen of niet meer nodig is. Ook zou het interessant zijn om te zien welke producten uit patent gaan (ofwel Loss of Exclusivity – LoE) in de komende tijd en mogelijk zelfs welke besparingen daarmee gepaard gaan. Met die toevoegingen kunnen we nog beter voorspellen wat de zorguitgaven zullen zijn in de nabije toekomst.’
