Onder meer de coronavaccins van Moderna en Pfizer-BioNTech maken gebruik van de mRNA technologie. Dat zijn bovendien de eerste mRNA-vaccins tegen virussen die zijn goedgekeurd voor menselijk gebruik. Naar schatting zijn er wereldwijd zo’n 13 miljard vaccins toegediend. Een groot voordeel van mRNA-vaccins is dat zij relatief eenvoudig zijn aan te passen aan nieuwe virusvarianten.
Baanbrekende ontdekking
Volgens het Nobelcomité droeg hun ‘baanbrekende ontdekking bij aan het ongekende tempo waarin vaccins werden ontwikkeld tijdens één van de grootste bedreigingen voor menselijke gezondheid in moderne tijden. De vaccins hebben miljoenen levens gered en ernstige gezondheidsklachten bij nog veel meer mensen voorkomen, waardoor samenlevingen konden terugkeren naar normale omstandigheden'.
Publiek-private samenwerking
‘Tussen de eerste besmettingen met het coronavirus en de lancering van het vaccin zat iets meer dan een jaar. Dit was zeer waarschijnlijk niet mogelijk geweest zonder publiek-private samenwerking’, aldus Carla Vos, adjunct-directeur van de VIG. ‘Karikó en Weissman zijn enorm belangrijk geweest voor de ontwikkeling van de vaccins’, vervolgt zij. ‘Vervolgens hebben farmaceutische bedrijven, op basis van de ontdekkingen van deze wetenschappers, in buitengewoon tempo mRNA coronavaccins ontwikkeld en beschikbaar gemaakt. Dit toonbeeld van samenwerking in het ecosysteem van de ontwikkeling van vaccins laat zien wat de immense impact kan zijn als publieke en private partijen de handen ineen slaan.’
Benutten wetenschap
Dirk Vander Mijnsbrugge, algemeen directeur Pfizer Nederland, deelt deze waardering: ‘mRNA technologie is een wetenschappelijke overwinning die precies op tijd kwam om miljarden mensen wereldwijd te beschermen. Het baanbrekende werk van Karikó en Weissman heeft 20 jaar geleden de basis gelegd voor de ontwikkeling van de huidige, effectieve mRNA-vaccins tegen COVID19 en andere toekomstige vaccins.’ Hij vervolgt: ‘Deze twee wetenschappelijke reuzen delen mijn passie voor het benutten van wetenschap om de wereld een betere plek te maken. Dat zij dit jaar de Nobelprijs voor de Geneeskunde krijgen is meer dan terecht.’
Passie, volharding en toewijding
In 2013 trad Karikó in dienst bij BioNTech, een Duits biotechbedrijf. Toen eind 2019 het coronavirus uitbrak, werkte het bedrijf, samen met Pfizer, vrijwel onafgebroken door aan de ontwikkeling van een vaccin. In hun felicitatie aan de wetenschappers laat BioNTech weten: ‘We waarderen hun passie, volharding en toewijding. Deze Nobelprijs is een herinnering voor wetenschappers over de hele wereld om zich te blijven inzetten voor baanbrekend onderzoek en ontwikkeling om het volledige potentieel van nieuwe soorten geneesmiddelen te ontsluiten.’
Jarenlang onderzoek
Karikó werkte sinds 1990 aan manieren om de genetische code van virussen, mRNA, in te zetten om mensen te behandelen. In 1998 leerde zij Weissman kennen bij een koffiemachine op de universiteit van Pennsylvania. Zij besloten samen te gaan werken en ontdekten niet veel later dat het ook mogelijk was om vaccins te maken met de genetische code van een virus, het zogeheten messenger-RNA (mRNA). Dit mRNA zorgt dat het lichaam een eiwit van het coronavirus aanmaakt. Als reactie hierop produceert het lichaam antistoffen. Deze ontdekking werd in 2005 gepubliceerd en zou bijna twintig jaar later de Nobelprijs opleveren.
