Zo liet de EMA het eerste coronavaccin achttien keer sneller toe dan gebruikelijk (21 dagen tegen de gebruikelijke 378 dagen) zonder concessies te doen aan zorgvuldigheid, betrouwbaarheid en veiligheid. Een versnelling die ook ná COVID-19 waardevol kan zijn.
Versnellen
In de publicatie ‘Een jaar COVID-19 – vaccins en medicijnen’ kijkt de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen samen met betrokkenen vanuit de industrie, autoriteiten en medische centra terug op de pandemie. ‘Er zijn veel lessen geleerd en toegepast nadat op 27 februari 2020 in Nederland de eerste besmetting aan het licht kwam. Daardoor zijn er inmiddels drie vaccins en twee medicijnen goedgekeurd voor gebruik in Europa’, zegt Gerard Schouw, directeur van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen. ‘Het is nu duidelijker dan ooit hoe belangrijk het is om te investeren in de versnelling van procedures voor vaccins en medicijnen. Het kán.’
Rolling review
Een belangrijke les is die van de rolling review door de EMA. De geneesmiddelenautoriteit keek al tijdens de klinische studies mee, waardoor een gigantische tijdswinst geboekt werd bij de toelating van de vaccins. ‘Deze turboroute is breder toe te passen en kan ook bij andere ziektes uitkomst bieden,’ aldus Schouw.
Adaptive trial design
Ook geneesmiddelenbedrijven wisten met adaptive trial design veel tijdwinst te boeken. Zo werden klinische studiefases parallel uitgevoerd en niet -zoals gebruikelijk- na elkaar. Ook nu werd de veiligheid en betrouwbaarheid weer gegarandeerd, zoals verwacht mag worden bij geneesmiddelenonderzoek.
Nederlandse inbreng
Bovendien bleek het onderzoeksklimaat in Nederland goed. Naast de vaccinontwikkeling van bijvoorbeeld Janssen uit Leiden, zijn tal van in Nederland gevestigde bedrijven en onderzoekers betrokken bij de ontwikkeling, productie en distributie van vaccins. ‘Daar kun je alleen maar trots zijn,’ zegt Schouw.
