22-01-2024

Steviger inzetten op medische preventie

Shutterstock 1700610226 preventie vaccin ontwikkeling

Waardeer de gezondheidswinst van preventie op dezelfde manier als medische zorg. En heb daarbij oog voor de monetaire en niet-monetaire kosten en baten van beleid op de korte, middellange en lange termijn. Dat adviseert de Technische Werkgroep Kosten en Baten van Preventie aan het kennisplatform preventie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het advies is vastgelegd in het rapport “Preventie op waarde schatten”, dat vorige week aan de Tweede Kamer is gestuurd.

Het kennisplatform heeft om dit advies gevraagd, omdat het in beleid en praktijk lastig blijkt om preventie op de juiste waarde te schatten. Daardoor komt preventie soms moeilijk van de grond, ook al is iedereen het erover eens dat voorkomen beter is dan genezen. ‘Dat VWS om het advies heeft gevraagd, toont aan dat het ministerie het belang van preventie hoog acht en als één van de oplossingen voor de overbelasting van ons zorgstelsel beschouwt’, aldus Dineke Amsing, manager Strategische Coalities bij de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG).

Aanbevelingen

Het advies beslaat een aantal belangrijke aanbevelingen. Ten eerste: hanteer een brede blik bij de berekening van de kosten en baten van preventie. Ook effecten die niet in geld uit te drukken zijn, of effecten en kosten die zich in een ander werkveld of pas ver in de toekomst voordoen, zoals arbeidsproductiviteit, moeten worden meegenomen. Ten tweede: druk de gezondheidswinst uit in termen van QALY’s (kwaliteit van gecorrigeerde levensjaren) en met hetzelfde geldbedrag als de gezondheidswinst van medische zorg. En ten derde: maak structureel een jaarlijks budget beschikbaar voor preventie en voor onderzoek naar de effectiviteit van preventie. En ontwikkel een afwegingskader, waarmee de overheid de effecten van preventie op de brede welvaart kan afwegen tegen het geldbedrag dat nodig is voor preventie.

Structureel budget

‘Een structureel budget maakt het mogelijk om sterker in te zetten op preventie. Zo ook op medische preventie, waaronder vaccinaties. Van vaccinaties weten we dat ze een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid van de samenleving. In het verlengde daarvan verlagen vaccinaties de (personele) druk op de gezondheidszorg en behouden ze de arbeidsproductiviteit.', legt Amsing uit.

Waarde van vaccineren

Datzelfde bevestigen de resultaten uit de studie van adviesbureau SiRM, dat vandaag verscheen. Gezondheidswinst, lagere zorgvraag en reductie van verzuim wegen ruimschoots op tegen de kosten van inentingen. Kort gezegd: vaccinaties leveren maatschappelijk meer op dan ze kosten. Het uitbreiden van vaccinatieprogramma’s zou Nederland maatschappelijk dan ook veel kunnen opleveren, concludeert de studie. SiRM voerde de studie uit in opdracht van GSK. De onderzoekers werkten onafhankelijk. 'GSK was één van de geraadpleegde experts en alle aannames zijn gebaseerd op openbare bronnen’, legt de projectleider uit in het FD.

Hoewel het advies ‘Preventie op waarde schatten’ nog niet was gepubliceerd, heeft het SiRM-team het onderzoek precies zo ingestoken als waar de technische werkgroep voor pleit: met een brede blik kijken naar de economische en maatschappelijke baten, bovenop gezondheidswinst. Gezondheidseconoom Bram Wouterse bevestigt richting het FD dat het SiRM-onderzoek ‘aan al die punten raakt’.

Belang samenleving

Medische preventie is dan ook één van de beste manieren om te investeren in gezondheid. Eén van de redenen waarom vaccinaties nu vaak niet worden toegelaten tot het pakket, is het ontbreken van zo’n structureel budget. We pleiten daarom voor de implementatie van de adviezen in het beleid en de VWS-begroting’, vervolgt Amsing.

Structureel budget reserveren voor medische preventie, bepleitten ook Clémence Ross-Van Dorp (voorzitter Long Alliantie Nederland), Ted van Essen (voorzitter Nederlandse Influenza Stichting) en Mark Vermeulen (directeur Stichting Aidsfonds-Soa Aids Nederland) vorige week in het FD. ‘Vaccineren is voor de gehele bevolking van belang, maar het is nog meer in het belang van mensen die een verhoogd risico lopen op een ernstig verloop van infecties, zoals long- en hartpatiënten, mensen met diabetes of met hiv. Kortom: iedereen met verminderde weerstand’, schreven zij in hun gezamenlijke opiniebijdrage.

Medische preventie

De VIG sluit zich aan bij de oproep van het drietal om werk nú werk te gaan maken van een serieus preventiebeleid en een sterkere inzet op vaccinatie en preventieve geneesmiddelen. In onze position paper ‘Medische preventie’ zetten wij uiteen hoe medische preventie kan bijdragen aan het voorkomen, voorspellen en effectiever behandelen van ziektes. Behalve voor de inzet van vaccinaties, vragen we ook aandacht voor verbreding van het Nationaal Preventieakkoord met medische preventie, verbeteren van de inzet van diagnostiek om (volks)ziekten in een vroeg stadium op te sporen en verbeteren van de dialoog over medische preventie.

Wilt u met ons meedenken? Of samen de handen ineenslaan om écht werk te maken van preventie? We horen graag van u! Neem contact op met Dineke Amsing, manager strategische coalities.