Van de Stolpe deed zijn uitspraak zondag in het televisieprogramma Buitenhof, waar hij in discussie ging met Carla Hollak, hoogleraar Stofwisselingsziekten van het Amsterdam UMC. Aanleiding voor het debat was het nieuws dat het ziekenhuis dure medicijnen gaat namaken, met een bijdrage van € 5 miljoen van de VriendenLoterij. Hollak wil met de gift ook onderzoeken hoe weesgeneesmiddelen betaalbaar en daarmee toegankelijk kunnen blijven.
Veiligheid
Volgens Van de Stolpe zitten er twee gevaren aan magistrale bereiding. Ten eerste zijn de kwaliteit en de veiligheid van deze manier van bereiden niet gegarandeerd. ‘De EMA stelt strenge eisen aan de voorwaarden waaraan geneesmiddelen van farmaceutische bedrijven. Aan deze criteria hoeven apothekers niet te voldoen.’ Farmaceuten staan onder streng toezicht, zodat patiënten zeker weten dat hun geneesmiddelen veilig en effectief zijn, stelt ook de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen. Die zekerheid hebben zij niet bij nagemaakte medicijnen.
Het tweede gevaar dat Van de Stolpe aanhaalt, is het risico dat geneesmiddelenbedrijven hun medicijnen niet meer laten registreren in Nederland, omdat het een relatief kleine markt is. ‘In dat geval ben je afhankelijk van parallelle import, en ontbreekt de controle over prijs en beschikbaarheid volledig’, stelt de Galapagos-topman.
Zagen
‘Op het moment dat je aan de wortel van het systeem zaagt, en dat gebeurt als het octrooi niet gerespecteerd wordt, gaan we een heel gevaarlijke weg in. Alle innovatie in geneesmiddelenontwikkeling is voortgekomen uit het octrooisysteem. Als je daar aan gaat morrelen, brengen we het systeem in gevaar. Ik denk dat we dat niet moeten willen’, vervolgt Van de Stolpe. ‘Uiteindelijk willen we allemaal gezond leven en gezond oud worden. De basis om dat te bereiken ligt in de innovatie van geneesmiddelenontwikkeling. Kijk maar naar wat we al bereikt hebben op het gebied van hiv en hart- en vaatziekten.’
Hij roept alle betrokken partijen op met elkaar in gesprek te gaan over de hoogte van prijzen en de discounts van gepatenteerde innovatieve geneesmiddelen. ‘Maar ik geloof niet dat magistrale bereidingsmethoden de weg zijn naar de oplossing.’
Alleen als uitzondering
De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen is tegen magistrale bereiding puur vanwege de prijs. Daarbij zijn er minder garanties dat deze zelfbereide middelen veilig zijn. Apotheekbereidingen zijn binnen de bestaande wet- en regelgeving alleen als uitzondering toegestaan. Deze uitzondering doet zich bijvoorbeeld voor als er geen geregistreerd geneesmiddel beschikbaar is om in een medische behoefte van een patiënt te kunnen voorzien. Bijvoorbeeld: er is een geregistreerd middel in tabletvorm beschikbaar, maar de patiënt heeft slikproblemen. Dan mag een apotheker een vloeibare variant bereiden voor deze individuele patiënt. Ook als er een tijdelijk tekort aan een geregistreerd geneesmiddel is, mag een apotheker dit onder strikte voorwaarden bereiden.
