Op dit moment zijn er ruim duizend cel- en gentherapieën in ontwikkeling. Revolutionaire behandelingen die de patiënt een totaal nieuw perspectief bieden. Maar deze doorbraken komen nog te weinig en te langzaam bij de patiënt, omdat ze vastlopen in het huidige systeem. Dat komt onder meer doordat vergoedingsmodellen nog op de traditionele leest zijn geschoeid. In de brochure Novel Pricing and Payment Models: New solutions to improve patient access, publiceert EFPIA vijf nieuwe bekostigingsmodellen, waarmee geneesmiddelenbedrijven bijdragen aan het betaalbaar en toegankelijk houden van de zorg.
Een geneesmiddel dat voor meerdere indicaties wordt gebruikt, kan bij verschillende patiëntengroepen andere resultaten boeken. Bij indicatiebekostiging worden deze verschillende resultaten meegewogen in de prijs van de behandeling.
Hierbij wordt meegewogen dat het effect van een combinatietherapie meer is dan een optelsom van de effecten van de verschillende geneesmiddelen.
De betalingen voor een geneesmiddel zijn gebaseerd op de resultaten van dat geneesmiddel in de praktijk. Hiervoor wordt vooraf een structuur afgesproken op basis van meetbare uitkomsten.
Hierbij wordt de betaling voor het geneesmiddel gespreid over de periode waarin de patiënt de behandeling ontvangt, in plaats van eenmalige betaling die normaliter hoort bij eenmalige behandelingen.
Hierbij kan de betaling worden losgekoppeld van het aantal patiënten die het geneesmiddel krijgen. Hiermee kunnen vergoedingsautoriteiten een betere inschatting maken van de budgetimpact van een geneesmiddel. Er kan ook sprake zijn van een eenmalige betaling voor een bepaald volume aan medicijnen.
In verschillende landen wordt er al geëxperimenteerd met nieuwe prijsmodellen. In Nederland maken sommige ziekenhuizen bijvoorbeeld gebruik van uitkomstbekostiging. 'Om er voor te zorgen dat nieuwe prijsmodellen grootschalig worden uitgerold, moeten drempels worden weggenomen', zegt Gerard Schouw, directeur Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen. 'Zo ontbreekt nu vaak een digitale infrastructuur om data te verzamelen. Daarnaast is het essentieel dat autoriteiten bereid zijn om registratie- en vergoedingssystemen aan te passen en geschikt te maken voor innovatieve behandelingen en nieuwe prijsmodellen. Dat vereist een brede samenwerking, waaraan wij graag meewerken.'
Zorgvisie schreef deze week over pay for performance als mogelijke bekostigingsmodel voor innovatieve geneesmiddelen. Daarin geeft Franc de Korte, woordvoerder VIG, aan dat er steeds meer medicijnen met eenmalige behandelingen komen. 'Eigenlijk zijn dit Star Trek-achtige medicijnen. Dat je met één dosis een ernstige ziekte kunt genezen, kennen we alleen van sciencefiction films. Bij deze trend past mogelijk ook een ander prijsmodel. De klassieke p x q-manier werkt als je pillen blijft slikken, maar niet bij een eenmalige behandeling.'
Gespreid betalen
'Farmaceuten zien wel wat in de toepassing van gespreide betaling', aldus De Korte. 'Die eenmalige behandelingen betalen via pay for performance zorgt in ieder geval op de korte termijn voor een beperktere impact op het budget voor de gezondheidszorg en een lagere belasting van de ziekenhuisbudgetten.'
EFPIA-brochure: Novel Pricing and Payment Models: New solutions to improve patient access