Dat blijkt uit cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) over de periode 2013-2018. Vanaf het begin van de Nederlandse registratie in 1989 is er sprake van een stijging van 23% in de vijfjaarsoverleving. Die bedroeg in 1989 nog maar 42%.
Betere behandeling en diagnostiek
De kans op overleving is fors toegenomen bij borstkanker, prostaatkanker, darmkanker, nierkanker, slokdarmkanker en ook bij veel soorten bloed- en lymfeklierkanker. Kankersoorten met een vijfjaarsoverleving hoger dan 80% zijn huidkanker, borstkanker, prostaatkanker en minder vaak voorkomende kankersoorten zoals hodgkinlymfoom en zaadbalkanker. Bij deze kankersoorten is er door grote kans op genezing steeds meer aandacht voor kwaliteit van leven en (het voorkomen van) klachten na kanker.
Achterblijvers
Daartegenover staan kankersoorten waarbij minder dan een kwart van de patiënten vijf jaar na de diagnose in leven is. Dit betreft onder andere longkanker en slokdarmkanker. Alvleesklierkanker (exclusief neuro-endocriene tumoren (NET)) heeft met 5% de laagste overleving. Voor blaaskanker en maagkanker is er in de afgelopen 25 jaar weinig vooruitgang geboekt, blijkt uit de Kankerregistratie. Dat geldt ook voor een groot aantal zeldzame vormen van kanker. Daarom is volgens het IKNL extra aandacht nodig voor signalering, diagnostiek en behandeling van deze vormen van kanker.
Longkanker
Terwijl longkanker een van de meest voorkomende kankersoorten is, was er jarenlang amper verbetering in overleving. Tot 2003 bedroeg de vijfjaarsoverleving bij longkanker slechts 12%. Na 2003 begon de overleving langzaam te stijgen. Voor patiënten uit de periode 2011-2017 wordt de vijfjaarsoverleving nu geschat op 21%. De verbeterde overlevingskans lijkt gerelateerd aan het eerder diagnosticeren van longkanker en een nieuwe bestralingstechniek voor patiënten die niet voor operatie in aanmerking komen.
Innovatieve therapieën
Voor een aantal slecht scorende kankersoorten, zoals longkanker, slokdarmkanker en alvleesklierkanker, is de éénjaarsoverleving recent wel gestegen, meldt het IKNL. Voor longkanker lijkt dit met name te zijn dankzij eerdere diagnose. Bij slokdarm- en alvleesklierkanker heeft concentratie en verbetering van chirurgie geleid tot betere overleving, daarnaast is bij slokdarmkanker de behandeling voorafgaand aan de operatie verbeterd. Doelgerichte therapieën en immuuntherapie hebben vooralsnog vooral effect bij specifieke, kleine patiëntengroepen. Deze innovatieve therapieën kunnen voor sommige patiënten dus veel betekenen, maar hebben tot nu toe beperkte invloed op de gemiddelde overleving van de totale groep patiënten.
Europese cijfers
Vorige week publiceerde de Europese koepelorganisatie voor geneesmiddelenbedrijven EFPIA ook een rapport over de huidige toestand van kankerzorg in Europa. Hieruit komt naar voren dat het aantal diagnoses van kanker sneller groeit dan het aantal sterfgevallen. Het aantal mensen gediagnosticeerd met kanker steeg de afgelopen twintig jaar met circa 50% in Europa, vooral door vergrijzing, leefstijlfactoren en vroege diagnose. Het aantal mensen dat in diezelfde periode overleed als gevolg van kanker, steeg in dezelfde periode met 20%.
Stijgende trend
Eén op de vier Europeanen sterft als gevolg van kanker. Daarmee is het na hart- en vaatziekten, de belangrijkste doodsoorzaak. Met het oog op een verder vergrijzende Europese bevolking is de verwachting dat deze trend zich voortzet in de toekomst. Onderzoekers voorspellen dat het aantal kankergevallen in 2040 stijgt naar 775.000 nieuwe diagnoses.
Comparator Report on Cancer in Europe 2019 – disease burden, costs and access tot medicines
