Vishva Dixit wijdde zijn carrière aan biotechnologisch onderzoek. Hij werd geboren in Kenia, waar hij medicijnen ging studeren en als arts werkzaam was. In 1980 ging hij naar de Washington University in St. Louis om een opleiding tot patholoog te volgen. Tijdens deze opleidingsperiode verrichtte hij ook onderzoek op de afdeling Biochemie. In 1986 werd hij assistent-professor bij de afdeling Pathologie van de Universiteit van Michigan, Ann Arbor, waar hij in 1995 opklom tot professor.
In 1997 stapte hij over naar Genentech (onderdeel van de Roche-groep) in Zuid San Francisco als directeur Moleculaire Oncologie.
‘Als academicus was dit bedrijf een heel fijn thuis voor mij, omdat Genentech fundamenteel onderzoek aanmoedigt en de ambiance van een academisch instituut heeft’, zegt Dixit.
Kruisbestuivingen
De San Francisco Bay Area en Silicon Valley vormen de thuisbasis van vele vooraanstaande universiteiten, waaronder Stanford, University of California San Francisco en Berkeley, én van talrijke hightechbedrijven. Deze regio’s staan bekend om de vlotte uitwisseling van loopbanen tussen de academische wereld en het bedrijfsleven. Prominente wetenschappers als Mark Tessier-Lavigne en David Botstein stapten regelmatig over vanuit de universiteit naar Genentech en andersom. De ondernemersgeest in de Bay Area trekt mensen aan die hun eigen ideeën willen lanceren, bereid zijn risico's te nemen en durven te investeren in innovatie.
Dixit: ‘Deze sterke partnerschappen komen de samenleving ten goede doordat er kruisbestuivingen ontstaan waardoor baanbrekende medicijnen en levens veranderende technologieën worden uitgevonden.’
Zelf combineerde Dixit geruime tijd een rol als hoogleraar farmaceutische scheikunde aan de Universiteit van Californië San Francisco, met zijn functie als vice-president van de afdeling Early Discovery Research bij Genentech.
'We leven omdat we sterven'
Al meer dan 35 jaar analyseert professor Dixit de moleculaire processen die een rol spelen bij de vernieuwing van cellen.
‘We leven omdat we sterven’, zegt hij, ‘elke minuut sterven er een miljoen cellen in ons lichaam, en we verliezen een kilo cellen per dag!’
Oude cellen, gemuteerde cellen, cellen die hun werk niet meer doen, worden verwijderd en vervangen. Een geweldige klus van het lichaam! Maar hoe weet het lichaam wanneer een cel aan vervanging toe is? Wie of wat doet de constatering en hoe wordt het proces uitgevoerd? En wat gebeurt er als het misgaat? Als slechte cellen niet worden verwijderd en vervangen, stapelen mutante cellen zich op. Dat noemen we kanker. In sommige gevallen sterven jonge gezonde cellen vroegtijdig af. Dit leidt tot degeneratieve aandoeningen, zoals de ziekte van Alzheimer.
Zoektocht
In de zoektocht om te begrijpen hoe de doodsmachine werkt, hopen we geneesmiddelen te vinden om invloed uit te oefenen op het proces. Volgens Dixit is dit al gebeurd. In een zogenaamde tripartiete samenwerking tussen Genentech, Abbvie en het Walter & Elisa Hall Institute werd een geneesmiddel ontdekt dat bepaalde kankercellen actief aanzet tot sterven. Het geneesmiddel wordt op de markt gebracht en is bijzonder succesvol bij de behandeling van chronische lymfocytaire leukemie. Het begrijpen van deze processen en het vinden van nieuwe therapeutische mogelijkheden is een enorme, tijdrovende en dure taak. ‘Farmaceutische bedrijven kunnen niet genoeg benadrukken hoe moeilijk en kostbaar het is om een doeltreffend en veilig geneesmiddel te ontwikkelen. Het is een wonder dat we er uiteindelijk in slagen om een nieuw medicijn te maken’, benadrukt de Heinekenprijswinnaar.
Focus op kosten is kortzichtig
Vishva Dixit | Vice President Genentech
Valorisatie
De Heinekenprijs heeft een enorme reputatie. Wat betekent het winnen van deze prijs voor hem?
‘Voor mij betekent het een belangrijke erkenning door mijn vakgenoten. Eerdere winnaars waren illustere wetenschappers. Het is een eer voor mij om tot hun rangen toe te treden.’
In september komt Vishva Dixit, naar Nederland om de prijs in ontvangst te nemen en zal hij ook enkele lezingen geven. Natuurlijk over zijn onderzoek, maar misschien heeft hij ook tips voor ons ten aanzien van het innovatieklimaat in ons land?
‘Nederland is een relatief klein land. De Nederlandse impact op het wetenschapstoneel is echter onevenredig groot. Het is jammer dat de valorisatie van kennis richting bedrijfsleven daarbij achterblijft. De overheid zou een concurrerende biotechnologische en farmaceutische sector moeten stimuleren, want de maatschappelijke opbrengsten van investeringen in high tech zijn enorm. Wettelijke en fiscale regels moeten de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling stimuleren, en de bloei van risicokapitaal bevorderen.
Braindrain
‘Focus op kosten is kortzichtig’, vervolgt Dixit.
‘Innovatie moet worden beloond. De overheid moet zich bewust zijn van de braindrain
die gaande is van Nederland naar de Verenigde Staten. Talent dat in Nederland is opgeleid, in Nederland onderzoek heeft gedaan, vertrekt naar de Verenigde Staten. Daar plukken wij in Californië de vruchten van. Het onlangs in Nederland ingestelde Groeifonds voor de Life Sciences & Health sector is een goed initiatief.’
Genentech is in maart 2009 onderdeel geworden van de Roche-groep. Als onderdeel van de fusieovereenkomst hebben Roche en Genentech hun farmaceutische activiteiten in de Verenigde Staten samengevoegd. De campus van Genentech in South San Francisco fungeert nu als hoofdkwartier voor de farmaceutische activiteiten van Roche in de Verenigde Staten.
Vishva Dixit komt dit najaar naar Nederland voor de prijsuitreiking. Deze vindt plaats op donderdagavond 29 september in het Muziekgebouw aan 't IJ in Amsterdam en is ook te volgen via een livestream. Op woensdagochtend 28 september vindt in Scheltema in Leiden een gecombineerd minicollege plaats van de vijf bètaprijswinnaars van 2022.
