‘We zijn momenteel druk bezig om het Leiden Bio Science Park te transformeren van sciencepark naar innovatiedistrict. Daarbij hebben we heel goed gekeken naar wat we kunnen leren van andere innovatiedistricten, met Boston als grote voorbeeld. Inmiddels zijn we gestart met de uitvoering hiervan. Mijn rol daarbij is het zoeken naar en verbinding leggen met partners. Niet alleen binnen ons eigen park, waar ruim 400 organisaties zijn gevestigd, maar ook regionaal en nationaal.’
Triple Helix
Wat maakt de positie van Leiden zo sterk? Haisma: ‘We zijn al bijna veertig jaar bezig met onze zogenoemde triple helix-samenwerking, de verbinding tussen publiek-privaat en kennis- en onderzoeksinstellingen. Wat mij betreft is dat een absolute voorwaarde voor échte innovatie. Daarnaast hebben we hier de hele keten van medicijn- en vaccinontwikkeling in huis. Dus van molecuul tot patiënt, alles is hier op het sciencepark te vinden. Ten slotte beschikken we over de hele range van onderwijs- en onderzoeksinstellingen, van instrumentenmakerschool, MBO, HBO, WO tot postdocs.’
Talent
Haisma: ‘Het aanbod van talent is zeer groot, en daarbij is er een nauwe samenwerking en afstemming van de curricula met de organisaties hier. Daarmee zijn we erg goed gepositioneerd. We zijn dan ook bijzonder trots dat BMS recentelijk heeft aangekondigd om in Leiden zijn CAR-T-celfaciliteit te vestigen. Dit betekent in de nabije toekomst tussen de 500 en 700 nieuwe banen. We zijn op dit moment druk bezig om ook hierbij te helpen bij het vinden van de juiste mensen en waar nodig de curricula aan te passen.’
Shared facilities
Tijdens de workshop op 7 oktober wil Haisma het onder andere hebben over shared facilities. ‘De bioscience is technisch zo ingewikkeld geworden, en erg afhankelijk van digitalisering en artificial intelligence, dat veel (startende) organisaties niet meer in staat zijn om dure eigen labs te hebben. Dus we zijn op dit moment bezig met het opzetten van shared facilities. Het idee is dat je super hoogwaardige apparatuur beschikbaar stelt volgens een bepaald urenrooster. Daarmee creëer je ook ontmoetingen tussen onderzoekers die met dezelfde technologie bezig zijn, maar dat niet van elkaar weten. Een mooi voorbeeld hiervan is het het BioImaging Lab van het Japanse Nikon dat op 22 september de deuren opent op het Leiden Bio Science Park. Zij gaan de eerste shared facility openen en stellen hoogwaardige microscopen en scanningapparatuur beschikbaar. Ik heb daar erg hoge verwachtingen van.’
Kruisbestuiving
Shared facilities
moeten zorgen voor een kruisbestuiving tussen verschillende onderzoekers. Haisma en haar team werken momenteel aan het idee voor een gebouw waar nog meer labruimte beschikbaar komt voor onderzoek. Geïnspireerd op Lab Central in Boston, waar al langer ervaring is opgedaan met shared facilities. ‘Op deze manier bind je niet alleen startups en MKB-bedrijven aan je die zelf geen geld hebben voor eigen labruimte. Ook is er veel interesse van investeerders, die in contact kunnen treden met veelbelovende innovaties. Uiteindelijk is het idee dat dit een zichzelf bedruipend systeem gaat worden.’
Haisma: ‘Om de draai te maken naar innovatiedistrict moet je instrumentarium creëren (letterlijk en figuurlijk) om die ontmoetingen te stimuleren. Wij denken dat dit een enorme potentie heeft om baanbrekende innovaties mogelijk te maken. Mensen werken letterlijk achter dezelfde machine. Daarmee creëer je een eigen innovatief klimaat.’
Beren op de weg
Welke input wil ze ophalen in de online inspiratieworkshop ‘Nieuwe laboratoria van wereldklasse’, op 7 oktober? Haisma: ‘Ik zie vooral kansen, maar ik hoor ook graag tijdens de workshop wat de bedreigingen zijn. De bioscience is van oudsher een vrij afgeschermd domein; alles is met drie dubbele pasjes beveiligd. Belangrijke vraag voor mij is, welke beren zien de deelnemers op de weg? Waarom zou het niet lukken? Hebben ze het zelf al ervaring met shared facilities? Zouden ze er zelf gebruik van maken? Dat zijn de vragen die leven bij mij. Zodat ik deze obstakels bij aanvang al kan wegnemen.’
Daarnaast wil Ida Haisma – net als de andere drie workshopleiders – een aantap tips voor het nieuwe kabinet ophalen om van ons land het Boston aan de Noordzee te maken. De output van de workshops wordt op 7 oktober ’s middags besproken in het plenaire online deel, van 15.30 uur tot 17.00 uur. Key note speaker in dat middagdeel is voormalig minister-president prof. dr. Jan Peter Balkenende.
