29-08-2022

Zelf doen, tenzij

Care Coalition
Duurzaam en doelmatig zijn de kernbegrippen in het Erasmus MC. Om de groeiende zorgvraag te kunnen behappen, moet zo effectief en efficiënt mogelijk met de middelen worden omgegaan. Patiënten kunnen bijvoorbeeld veel meer zelf, dan vaak wordt gedacht. Vanuit deze visie is in het Erasmus MC een aanpak ontwikkeld die erop gericht is dure geneesmiddelen en schaarse tijd van verpleegkundigen zo weinig mogelijk te verspillen.

Connect & Go is één van de initiatieven. Patiënten komen zelf naar het ziekenhuis voor een oncologische behandeling. Na het inbrengen van het infuus op de dagbehandeling, lopen ze vrij rond door het ziekenhuis totdat de vloeistof op is. Daarna wordt het infuus op de dagbehandeling weer afgekoppeld. Het Erasmus MC werkt met een zogenaamde elastomeer pomp die wordt aangesloten op het DBC Erasmus MC. Connect & Go home zou een volgende fase van het project kunnen zijn. Het idee daar is dat de patiënt nadat de pomp is aangesloten, naar huis kan en daar zelf kan ontkoppelen als de pomp leeg is.

Prikcursus

Bij veel andere (chronische) aandoeningen doen de patiënten al heel veel zelf. Reumapatiënten spuiten bijvoorbeeld hun medicatie al jaren zelf. Met een goede instructie of een goede opleiding moet dat ook bij oncologische patiënten veilig kunnen. Het Erasmus MC is voor dit doel bezig een prikcursus op te zetten. Patiënten worden op die manier in staat gesteld subcutane injecties zelf te geven. Voordeel voor de patiënt is, dat die niet op de (thuis)verpleegkundige hoeft te wachten en de prik kan zetten op een moment dat het hem of haar goed uitkomt. In 2030 zal er een grote groep patiënten zijn die deze behandeling krijgt voorgeschreven. De verwachting is dat immunotherapie dan voor ca 50 indicaties is geïndiceerd. Die patiënten kunnen daarvoor niet allemaal naar het ziekenhuis komen. Er is een studie opgezet om te kijken hoe zelftoediening veilig kan.

Transformatie

Ziekenhuisapotheker Roelof van Leeuwen is vanaf 1 augustus voor 60% van zijn tijd projectleider van de Transformatie overeenkomst, een project waarbij alle UMC’s streven naar een doelmatige inzet van dure geneesmiddelen. Speerpunten in dit project zijn onder andere chemotherapie schema’s efficiënter opbouwen, afronden van doseringen op hele ampullen, spillage reduceren en de mobiele oncologie patiënt. Van meet af aan is door het Erasmus gekozen voor een hybride model, omdat oncologische zorg thuis in de huidige opzet niet kostendekkend valt te organiseren.

Wennen

Ook patiënten moeten wennen aan het concept. “Ach, dokter, ik zit hier nu toch. Ik blijf wel even zitten totdat de pomp leeg is.” Op die manier houden ze toch een stoel bezet op de dagbehandeling, terwijl het doel is om die stoelen efficiënter in te zetten. In plaats van 1 patiënt per uur kunnen er nu 4 patiënten per uur behandeld worden. Patiënten moeten dus met zachte hand gestimuleerd worden om een stukje te gaan lopen. Als ze na het zetten van het infuus naar huis kunnen, zal dat probleem waarschijnlijk snel verdwijnen. Voor de mensen die er “slecht” aan toe zijn moet er altijd een mogelijkheid blijven om hun medicatie op de dagbehandeling te krijgen.

Communicatie

Goede communicatie naar alle partijen is essentieel. Rustig uitleggen, met studies laten zien dat het veilig is, klein beginnen, zorgvuldig monitoren, evalueren en dan breder uitrollen. Patiënten kunnen veel meer dan vaak wordt gedacht. Uitgangspunt bij Connect&Go: de mobiele, zelfredzame patiënt. Een patiënt kan bijvoorbeeld zelf alvast de anamnese invullen. Dat spaart tijd van de verpleegkundige, die daardoor effectiever kan worden ingezet.

De Care Coalition organiseert op 31 januari 2023 een stakeholderbijeenkomst over de verplaatsing van oncologische zorg naar de thuissituatie op basis van de ervaringen van een vijftal ziekenhuizen, die zijn samengevat in het whitepaper Zorg. Het Erasmus MC is één van deze ziekenhuizen.